"Z kim i przeciw komu walczyli nacjonaliści ukraińscy w latach II wojny światowej", to fundamentalna praca Witalija Masłowskiego, wybitnego historyka i publicysty ukraińskiego, ukazująca w szerokim kontekście historycznym, działalność ukraińskich nacjonalistów w okresie II wojny światowej na południowo-wschodnich Kresach Rzeczypospolitej, w Małopolsce wschodniej i na Wołyniu. Praca jest dobrze udokumentowana, ponieważ autorowi udało się dotrzeć do nieznanych dotąd materiałów i dokumentów. Witalij Masłowśkyj, to obok Wiktora Poliszczuka drugi badacz ukraiński, który bardzo rzetelnie przedstawił działalność ukraińskich organizacji OUN, UPA oraz dywizji SS „Galizien”. Jedyne zastrzeżenie, jakie nasuwa się przy lekturze, to nazwa geograficzna terytorium, o którym pisze Masłowśkyj, ponieważ Kresy wschodnie Rzeczypospolitej nazywa „Zachodnią Ukrainą", podczas gdy w omawianym okresie te tereny należały do państwa polskiego, nie mówiąc już o tym, że wcześniej przez kilkaset lat również należały do Polski. Dopiero w sierpniu 1945 r., po podpisaniu umowy granicznej pomiędzy Polską i ZSRR, można je określać tak jak czyni autor. Autor ukazał zbrodniczą ideologię nacjonalistów ukraińskich, którą następnie realizowali w praktyce w Ukraińskiej Powstańczej Armii i w dywizji SS „Galizien". Postawił sobie za cel ukazanie pełnej prawdy o tych zbrodniczych organizacjach, których działalność doprowadziła do wymordowania kilkuset tysięcy Polaków i Żydów. Za swoje ambitne dążenie do pełnej prawdy, autor zapłacił najwyższą cenę. Został zamordowany we Lwowie w niewyjaśnionych okolicznościach. Dużą wartość tej pracy stanowi również ukazanie działalności nacjonalistów ukraińskich obecnie, zarówno na Ukrainie, jak i na emigracji. (Z okł.)