Głęboko skrywana tajemnica Stalina, której ujawnienie – nawet pół wieku po śmierci dyktatora – może mieć zgubne skutki dla Rosji i całego świata. Oksfordzki historyk Fleku Kelso uczestniczy w Moskwie w międzynarodowym sympozjum poświęconym archiwom Federacji Rosyjskiej. Ale to nie w oficjalnych archiwach znajduje się coś, co może całkowicie zmienić jego spojrzenie nie tylko na przeszłość, ale także na przyszłość Rosji. To stary Gruzin, Papu Rapawa, były ochroniarz Stalina i świadek jego śmierci, zdradza brytyjskiemu historykowi informacje o istnieniu tajnych zapisków dyktatora. Kelso, choć ma wątpliwości co do tych rewelacji, nie może zrezygnować z rysującej się szansy napisania historii na nowo. Podąża tropem wskazówek informatora, zwłaszcza kiedy ten zostaje zamordowany. Ale jego poszukiwania, które rozpoczynają się od niewinnej wizyty w bibliotece, zamieniają się w morderczy nocny pościg przez Moskwę, a potem przez północną Rosję, aż do Morza Białego. Ostatecznym celem jest Archangielsk, bo właśnie tam został pogrzebany na prawie pięć dziesięcioleci największy sekret Stalina.

Poeci Maryna Cwietajewa i Osip Mandelsztam, autor Mistrza i Małgorzaty Michaił Bułhakow, twórca „Pancernika Potiomkina” Sergiusz Eisenstein - na losach tych czworga wybitnych artystów odcisnęło swoje śmiertelne piętno życie w bezpośrednim oddziaływaniu krwawego sowieckiego dyktatora i uruchomionej przez niego maszyny wszechobecnego terroru. W jej bezlitosne tryby mógł wpaść każdy, bez względu na zajmowaną pozycję, pochodzenie, zasługi i osiągnięcia. Ginęli komisarze ludowi, marszałkowie, sekretarze partyjni, inżynierowie, zasłużeni działacze rewolucyjni, a przede wszystkim masy zwykłych obywateli. Nie byli bezpieczni również artyści, których Stalin szczególnie cenił uważając, iż mają znaczny wpływ na ludzkie umysły, a nawet są „inżynierami dusz”. Żyli w sowieckim państwie niczym na stoku czynnego wulkanu, bo nieobliczalny dyktator, kierując się irracjonalnym podejrzeniem, osobistym uprzedzeniem lub wiarą w donos, mógł w każdej chwili kazać aresztować, zesłać do łagru lub zamordować. Mógł także, co zresztą czasem robił, nagradzać, rozsławiać i odznaczać, dawać mieszkania, samochody, dacze, zezwalać na zagraniczne wyjazdy. Jednak czas łaski trwał zazwyczaj krótko. W kraju rządzonym przez Stalina nikt nie mógł czuć się bezpiecznie. (Rec. Wydawn.)

W czerwcu 1937 roku światem wstrząsnął skandal: grupa najbardziej utalentowanych i doświadczonych oficerów Armii Czerwonej została skazana na śmierć przez tajny sąd wojskowy. Oskarżono ich o udział w domniemanym spisku, współpracę z nazistami i plan obalenia Stalina. Po wykonaniu wyroku fala represji zalała całą Armię Czerwoną, a oficerów i żołnierzy posądzonych o zdradę stracono. Czystka wojskowa stała się początkiem fali wielkiego terroru, podczas której ponad 1 mln ludzi uwięziono w obozach pracy, a co najmniej 750 tys. zabito. Przemoc i tyrania zaczęły dotykać także tych, którzy w żaden sposób nie sprzeciwiali się reżimowi dyktatora. Zamach Stalina na własne wojsko miał bardzo poważne konsekwencje po wybuchu II wojny światowej. Armia Czerwona, pozbawiona doświadczonych oficerów, działała nieudolnie. Prawdopodobnie dlatego nie doszło do sojuszu ZSRR, Wielkiej Brytanii i Francji przed wojną - wódz niszczący własne siły zbrojne byłby zbyt nieprzewidywalnym sojusznikiem. Dlaczego Stalin latem 1937 roku bezpardonowo zaatakował swoje wojsko? Czym się kierował, osłabiając armię w przededniu wojny? Powstało wiele analiz historycznych na ten temat, jednak większość z postawionych przez naukowców tez zawiera istotne luki. Czy radzieckim politykiem kierowały siła i pewność siebie, czy też paranoja i lęk przed słabością? Czy i kto sfabrykował "spisek wojskowy"? Dzięki niedawnemu otwarciu rosyjskich archiwów powstała możliwość zweryfikowania relacji uciekinierów ze Związku Radzieckiego, teorii spiskowych i obiegowych opinii na temat czystki. Wnikliwa analiza tych materiałów i znakomita znajomość kontekstu pozwoliły na rzucenie nowego światła na charakter władzy, przemoc państwa wobec obywateli i relacje cywilno-wojskowe w reżimie stalinowskim. Zawarta w publikacji nowa interpretacja wielkiej czystki, a także odkrywcze i przekonujące argumenty dotyczące przesłanek, którymi kierował się Stalin, sprawiają, że jest to nie tylko kawał rzetelnej historii, ale także pasjonująca lektura! (Rec. Wydawn.)

Opowieść o okrutnej i przebiegłej polityce Stalina, dyktatora, który życie milionów ludzi podporządkował idei budowy nowej Europy. Przez kilkanaście lat tworzył gigantyczną armię, aby posłać ją na podbój Europy. I, wydawałoby się, w ostatnim momencie, gdy był już tak blisko celu, przegrał, gdyż Hitler uprzedził jego zamiary. Wehrmacht ruszył do boju, zanim taki rozkaz otrzymała Armia Czerwona. A jednak to Stalin wygrał II wojnę światową. Sposób, w jaki olbrzymie klęski zamienił w wielkie zwycięstwo, jest niezwykłą historią wybiegów dyplomatycznych, dla których uwiarygodnienia poświęcano całe armie, okrucieństwa, tajnych rokowań i umów między wielkimi tego świata, zawieranych bez świadków i bez stenogramów. Jest to także historia błędów i głupoty polityków, którzy nie potrafili spełnić misji powierzonej im przez naród. Dlatego musiało minąć tak wiele lat, aby tamten czas zaczął ujawniać swoje tajemnice.

Napoleon Bonaparte, Adolf Hitler, Józef Stalin - trzej dyktatorzy najnowszej historii. Profesor Neumayr kreśli medyczne portrety trzech słynnych "pacjentów", ukazuje brzemienny w skutki związek zdrowia psychicznego i fizycznego z konkretnymi decyzjami politycznymi. Próbuje zrekonstruować i przeanalizować atmosferę panującą w środowiskach w których się wychowywali się trzej przywódcy, a także prześledzić ich biografie. Stawia pytanie: kim byli naprawdę, jak ukształtowała się ich specyficzna osobowość, co sprawiło, że postępowali tak brutalnie i bez skrupułów. Na czym polegała fascynacja społeczeństwa ich osobowością? Autor przedstawia swoje diagnozy, znakomicie je dokumentując i uzasadniając. Czy gdyby Napoleon, Hitler, Stalin skorzystali z pomocy medycznej, historia świata potoczyłaby się inaczej?

Wiktor Suworow odnajduje rażące nieścisłości w "najprawdziwszych" dokumentach i źródłach, które miały ukazać światu posągowy, wręcz monumentalny obraz miłującego pokój Związku Radzieckiego. Przenika za kulisy dyplomatycznych zabiegów zmierzających do "opóźnienia" wybuchu II wojny światowej. Dlaczego Armia Czerwona, zaopatrywana przez szereg mocarstw, poniosła sromotną klęskę w pierwszych dniach niemieckiego natarcia? Dlaczego Stalin zwlekał z utworzeniem drugiego frontu? Dlaczego podejmował pozornie nielogiczne decyzje? Dlaczego później nie chciał przyjąć Defilady Zwycięstwa? Nieznane dokumenty, niewygodne fakty, wciąż utrzymujące się mity... Wiktor Suworow - właściwie Władimir Bogdanowicz Rezun - to znany rosyjski pisarz i historyk. Ukończył Wojskową Akademię Dyplomatyczną w Moskwie, a następnie w latach 1974-1978 był rezydentem GRU w Genewie. Po ucieczce do Wielkiej Brytanii został zaocznie skazany na karę śmierci. Wyroku - mimo rozpadu ZSRR - do dziś nie uchylono. Suworow jest autorem kilkunastu książek. Dom Wydawniczy Rebis opublikował jego "Cień zwycięstwa", "Cofam wypowiedziane słowa", "Akwarium" oraz cykl historyczny, który rozpoczął "Lodołamacz", a kontynuowały "Dzień »M«" i "Ostatnia republika". Prezentowana po raz pierwszy w Polsce "Ostatnia defilada" to kolejna część tego cyklu. (Rec. Wydawn.)

Przekleństwo Swietłany to intymny portret Swietłany Alliłujewej, córki Józefa Stalina. Autorka śledzi jej losy od dzieciństwa naznaczonego śmiercią matki, skomplikowanymi relacjami z apodyktycznym ojcem, poprzez dramatyczny okres II wojny światowej, nieudane małżeństwa, aż do decyzji o poszukiwaniu azylu i ucieczki do Stanów Zjednoczonych w 1967 roku. Opowiadając o Swietłanie, Beata de Robien kreśli również panoramę historyczną komunistycznej Rosji tamtych lat, pisze o Józefie Stalinie i jego najbliższym otoczeniu. Historia Swietłany stawia przed czytelnikiem szereg pytań: czy możliwe jest normalne życie z piętnem ojca będącego jednym z największych zbrodniarzy w dziejach ludzkości? Czy można wyzbyć się poczucia winy za zbrodnie ojca? Jak mierzyć sięz demonami przeszłości? (Rec. Wydawn.)

„Porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy tu wchodzicie” - ostrzegały słowa umieszczone nad wejściem do piekieł w dziele Dantego. Zdanie to mogłoby widnieć na słupach granicznych kraju, którym rządził Stalin. Ofiarą psychopaty, którego w równym stopniu fascynowała władza, co terror i ludzkie cierpienie, padły miliony bezbronnych i niewinnych ludzi. Umierali z głodu, znikali na zawsze w łagrach albo byli mordowani, by zaspokoić rządzę krwi Stalina. W swojej wybitnej, wstrząsającej książce Jörg Baberowski prowadzi czytelnika w paranoiczny świat sowieckiego dyktatora i tworzy nieznane perspektywy, pozwalające na nowo odczytać przyczyny stalinowskich zbrodni. Jest to jednocześnie książka wymagająca, gdyż autor każe nam śledzić setki dokumentów, listów, donosów, raportów, wspomnień i relacji świadków, byśmy spróbowali sami - porzucając intelektualny komfort niewiedzy - zrozumieć „logikę terroru”. (Rec. wydaw.)

Żaden dyktator nie działa sam. Sam nie rządził nawet Stalin. Od lat dwudziestych do jego śmierci towarzyszył mu zespół doradców, którego skład prawie się nie zmieniał, jednak jego członkowie nie mogli czuć się bezpieczni, widząc, jak ofiarami czystek padają krewni i zaufani podwładni dyktatora. Strach towarzyszył im nieustannie, a terror mógł wymknąć się spod kontroli. Sheila Fitzpatrick przedstawia postacie dobrze znane i te, o których dziś niewielu już pamięta. Ławrientij Beria, szef NKWD, który niedługo po śmierci Stalina został oskarżony przez resztę kręgu zaufanych o szpiegostwo i wkrótce rozstrzelany. Wiaczesław Mołotow, który - mimo że jego żona została aresztowana i wydalona z Rosji - nigdy nie przestał być lojalny wobec partii i jej przywódcy. Grigorij Ordżonikidze, który zajmował się przemysłem ZSRR, Andriej Andriejew, który podróżując do miejsc zsyłek, słuchał Beethovena na przenośnym gramofonie, i Nikita Chruszczow, który po śmierci Stalina nie tylko zajął jego miejsce, ale też odciął się od niego słynnym referatem wygłoszonym na XX Zjeździe KPZR. Portrety współpracowników Stalina noszono w pochodach pierwszomajowych obok jego portretu, a nazwiskami nazywano miasta, fabryki, kołchozy i instytucje kultury w całym kraju. Ale potem przyszła destalinizacja, jeszcze później - pierestrojka. Miasto Mołotow znów stało się Permem, Woroszyłowgrad Ługańskiem, a Żdanow Mariupolem. Kujbyszew, który w trakcie II wojny światowej pełnił funkcję tymczasowej stolicy, wrócił do nazwy Samara. W atlasach zostali tylko Kalinin i Kirow, zapewne przez przeoczenie. Kirow zachował miasto i obwód kirowski. Kalinin stracił wprawdzie Twer na zachodzie kraju, ale zachował Kaliningrad. Nazwiska Stalina nie da się wymazać z pamięci, ale jego towarzyszy następne pokolenia nie będą już pewnie pamiętać. (Rec. Wydawn.)

Co wiemy o kobietach Lenina, Stalina, Mao, Ceaușescu, Che Guevary i Castro? Komunistyczni przywódcy byli postaciami co najmniej kontrowersyjnymi, ale nie brakowało im charyzmy, która przyciągała do nich tłumy kobiet. Czy decydowała o tym miłość, naiwna wiara w komunizm, wspólnota poglądów i ideałów? A może cyniczna kalkulacja? Czy życie u boku czerwonych wodzów przyniosło tym kobietom szczęście? Historia dowodzi, że w większości przypadków naznaczone było traumą i cierpieniem. Nie odstraszało to jednak potencjalnych kandydatek do roli partnerki komunistycznego wodza. Iwona Kienzler, autorka bestsellerowych biografii historycznych, ujawnia, dlaczego wiele kobiet decydowało się dzielić swe życie z krwawymi dyktatorami i despotami.