Książka przygotowana przez badaczy związanych z krakowskim ośrodkiem antropologii społecznej na uniwersytecie Jagiellońskim przedstawia niezwykle ważny problem tożsamości kulturowej rozumianej jako powinność człowieka ponowoczesnego. Współcześnie autokreacja okazuje się etycznym wyzwaniem, z którym musi zmierzyć się jednostka. Autorzy ukazują całą złożoność tematu, analizując dylematy współczesnych tożsamości i podejmując m. in. kwestie związane kształtowaniem się identyfikacji narodowej oraz ze zmianami tożsamości jednostkowej w sytuacji postępujących procesów globalizacyjnych.

Ta traktująca o pewnym przypadku praca stanowi klasyczne case study. Przypadek gente Rutheni, natione Poloni mieści się równocześnie w dwu przestrzeniach. Pierwsza to paradygmat procesów narodotwórczych w dziewiętnastowiecznej Europie Środkowo-Wschodniej. Drugi to losy „sierot” po Rzeczypospolitej, nie tylko przecież Obojga Narodów. Trzymając się tego pierwszego, gente Rutheni, natione Poloni, czyli inaczej i piękniej to ujmując: „z krwi ruskiej Polacy”, to efekt długiego procesu biegnącego od akulturacji do asymilacji, który zatrzymał się w pół drogi. Zjawisko to wielostronnie naświetlone przez Adama Świątka jest (...) znakiem, że ewolucja Rusinów w dziewiętnastowiecznej Galicji, może nie wszystkich, może tylko części, mogła potoczyć się w innym kierunku. Jest niewątpliwą zasługą autora, że dostrzegł taką możliwość i taki moment dziejowy. Pozbawiony wyraźnych konturów i kształtu, słabo skontrastowany, z rozmytą chronologią – stał się przedmiotem jego wnikliwych dociekań. Ich rezultat jest znakomity. Warto przy tym zauważyć, że lektura pracy zachęca do refleksji, a niekiedy także dyskusji z autorem. W mojej ocenie zwiększa to jeszcze jej wartość. (Z recenzji prof. dr. hab. Tomasza Gąsowskiego) (Z okł.)

Krakowiacy, Lachy, Górale - stroje wsi małopolskiej to wydawnictwo ukazujące urodę, bogactwo i różnorodność tradycyjnych, świątecznych strojów oraz codziennych ubiorów chłopskich noszonych niegdyś w małopolskich wsiach od Krakowa po Zakopane, od Zawoi po Gorlice. Strój od zawsze pełnił w tradycyjnej społeczności wiejskiej niezwykle ważną rolę. Demonstrował przynależność do stanu chłopskiego i do swojej lokalnej grupy. Po ubiorze rozpoznawano zamożność, pozycję społeczną oraz stan cywilny. Świąteczny, paradny – noszony podczas ważnych wydarzeń i uroczystości – spełniał rozliczne funkcje obrzędowe. Strój bujnie się rozwijał i ewoluował na przestrzeni lat. Najstarsze ubiory miały proste, archaiczne kroje, naturalne kolory oraz skromne, choć wysmakowane, zdobnictwo. Z czasem wprowadzano coraz więcej przemysłowych barwnych, wzorzystych tkanin oraz bogatszą ornamentykę. Na terenie dzisiejszego województwa małopolskiego istniało dawniej bez mała trzydzieści odmian wiejskiego stroju odświętnego w obrębie kilkunastu zamieszkałych tu grup etnograficznych. Na północy byli to Krakowiacy z licznymi subregionami w części zachodniej i wschodniej; w centrum na terenach podgórskich – Lachy i Pogórzanie o mieszanej, krakowsko-góralskiej kulturze; wreszcie – cały szereg grup górali karpackich, żyjących u podnóży Beskidów i Tatr, po Beskid Niski na wschodzie, zasiedlony niegdyś przez Łemków. Obecnie tradycyjne stroje znane są przede wszystkim dzięki licznym w Małopolsce zespołom folklorystycznym. Czasem też noszone są podczas lokalnych uroczystości. Wyjątkiem jest Podhale, gdzie góralskie ubrania do dziś zakładane są prywatnie, na świąteczne rodzinne i religijne okazje. Ostatnio rośnie zainteresowanie i zapotrzebowanie na lokalne stroje również u Lachów z Podegrodzia czy Górali od Łącka. Tę niezwykłą różnorodność i bogactwo staraliśmy się oddać w wydawnictwie Krakowiacy, Lachy, Górale - stroje wsi małopolskiej. Składający się z 10 tomów album jest efektem realizowanego przez Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu projektu badawczo-dokumentacyjnego pod nazwą Małopolska Źródłem Tradycji, finansowanego z funduszy europejskich w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014–2020. (Rec. Wydawn.)

Całość niniejszej pracy składa się z siedmiu rozdziałów. Pierwszy omawia możliwie obszernie literaturę naukową dotyczącą badanej problematyki i wyznacza ramy teoretyczne analizy materiału empirycznego, prowadzonej w dalszych rozdziałach. Rozdział drugi, dotyczący historii grupy, przedstawia - z konieczności w bardzo ograniczonym wymiarze - te fakty z historii grupy, bez których nie sposób wyjaśnić rozbicia tożsamości grupy i pojawienia się współczesnego ruchu karparorusiriskiego. Rozdział trzeci zawiera analizę procesów odrodzenia etnicznego wśród Rusinów na Słowacji, Ukrainie i w Polsce oraz omawia instytucjonalizację życia zbiorowego badanej grupy po 1989 roku, ze szczególnym uwzględnieniem ponadregionalnej integracji środowisk rusińskich. Dalsze rozdziały zawierają analizę zebranego materiału empirycznego. Najobszerniejszy - czwarty, dotyczy tożsamości etnicznej badanych liderów, konstruowanego przez nich symbolicznego obrazu świata, który jest kluczem do zrozumienia istoty ruchu rusińskiego.

Publikacja pod redakcją Oresta Hamerskiego „Łemkowie w dawnych opisach” to jedyny jak dotąd zbiór odnalezionych tekstów, powstałych w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku, napisanych o Łemkach, często przez samych Łemków, ale też przez ukraińskich i polskich badaczy Łemkowszczyzny. Aby zachować klimat tychże tekstów zostały one przytoczone w oryginalnej formie edytorskiej i językowej. W zbiorze znalazły się m.in.: Rusini-Łemkowie (1860), O góralach ruskich w Galicyi (1888), Ziemia łemkowska przed półwieczem (1888-93). Tom otwiera kilka współczesnych komentarzy etnograficzno-literaturoznaczych dotyczących opisywania „łemkowskiego świata”. W przygotowaniu druga część zawierająca teksty „łemkoznawcze” z okresu II RP i PRL. (Rec. Wydawn.)

... Dorastał w górskiej rusińskiej wsi, gdzie dla utrzymania się mieszkańcy dużo i ciężko pracowali. Przeważnie była to praca niezmechanizowana, wykonywana siłą ludzkich mięśni. Jednocześnie mieli oni przyjęty system wartości, którym się kierowali. W wieku siedemnastu lat, jako półsierota doznał dramatu zastosowania przez władzę polityczną odpowiedzialności zbiorowej według kryterium narodowościowego i wyznaniowego oraz deportowania wraz z rodziną w nieznane, jedynie za swoje niepolskie pochodzenie. Dzieciństwo, dorastanie, szukanie swego miejsca w życiu, pracę wykonywaną zawsze z angażowaniem się oraz własne widzenie świata zawarł w publikowanych wspomnieniach. (Fragment Wstępu)

Autor zawiera czytelnika w fascynującą podróż przez stulecia historii Rusinów Karpackich - historii pełnej dramatycznych wydarzeń, mało znanych faktów i uderzających odkryć. Książka ta opisuje dzieje narodu, który z dawien dawna zamieszkiwał przepiękne karpackie tereny, który w ciągu swojej historii doświadczył wiele tragicznych wydarzeń, pozostał jednak wierny tradycji swoich przodków. ( Z okładki)

"Opis powiatu jasielskiego" jest tytułem nabyt skromnym. Bo to nie tylko opis, skoro Autor poświęcił w nim rys geograficzny rzeczonego obszaru, historię Jasła i ościennych miast i miejscowości - każdej miejscowości - ponadto nakreślił mapę lokalnego przemysłu, jak również ówczesne rękodzieło, zwyczaje i obyczaje mieszkańców, zajęcia gospodarskie wieśniaków, stroje i rodzaje pożywienia i... Lista to jeszce długa. Bo ks. Sarna rejestrował wszystko, co otaczało ówczesnego człowieka tej krainy, od jego urodzin po śmierć... (Z okładki)