Poruszająca kontynuacja nominowanych do Międzynarodowej Nagrody Bookera Niewidzialnych. Życie mieszkańca wyspy to szukanie. (…) Oczy mieszkańca wyspy szukają bez względu na to, czym zajmują się głowa i ręce, niezaznające spokoju spojrzenie krąży po wyspach i morzu, zahacza o każdą najmniejszą zmianę, rejestruje najdrobniejsze znaki, dostrzega wiosnę jeszcze przed jej przyjściem i śnieg, zanim ten namaluje białymi pociągnięciami rowy i dołki, widzi śmierć zwierząt, zanim umrą, i upadek dzieci, zanim się przewrócą, widzi też niewidzialną rybę w morzu pod rojem białych skrzydeł; wzrok to bijące serce mieszkańca wyspy. Ingrid na wyspie Barrøy żyje zupełnie sama. Ale nawet tu dosięga ją trauma wojny, gdy morze wyrzuca na brzeg kolejne ciała z zatopionego niemieckiego statku. Jej dojmującą samotność przerwie pojawienie się na wyspie ocalałego żołnierza, który jednak nie mówi po niemiecku… (Rec. Wydawn.)

Rok nastał Pański 1427. Pamiętacie co przyniósł? Wiosną wonczas, ogłosił papież Marcin V bullę Salvatoris omnium, w której konieczność kolejnej krucjaty przeciw Czechom kacerzom proklamował. W miejsce Orsiniego, który leciwy był i haniebnie nieudolny, obwołał papa Marcin kardynałem i legatem Henryka Beauforta. Beaufort aktywnie bardzo sprawy się ujął. Wnet krucjatę postanowiono, która mieczem i ogniem husyckich apostatów pokarać miała. Gorące, skwarne było lato roku 1427. A co, pytacie na to Boży bojownicy? Cóż, kontynuują oni swoją misję. Po rejzach ich oddziałów pozostają jeno zgliszcza i trupy. Reynevan, medyk z wykształcenia i powołania, bierze udział w krwawych bitwach. Jest wielokrotnie brany w niewolę, ale ze wszystkich opresji wychodzi cało. Z zadziwiającą gorliwością nastają na niego wszyscy: i Inkwizycja, i złowrogi Pomurnik, i pospolici raubritterzy, których nikt nie przekona, że Reynevan nie miał nic wspólnego z napadem na wiozącego znaczną sumę pieniędzy poborcę podatków. A także wyjątkowo nań zawzięty Jan von Biberstein, pan na zamku Stolz, obwiniający Reynevana o zniewolenie jego córki. (Rec. Wydawn.)

Ogrom okrucieństw II wojny światowej zatarł w pamięci społeczeństw ślady Wielkiej Wojny 1914-1918. Na długie lata zapomniano też o śmiałym zamierzeniu zrealizowanym przez cesarstwo austro-węgierskie - rozsianych wśród pól i wzgórz Galicji Zachodniej cmentarzach wojskowych. Upamiętniają one ofiarę dziesiątek tysięcy żołnierzy poległych na frontach Galicji Zachodniej od jesieni 1914 roku po wielkie zwycięstwo w bitwie gorlickiej wiosną 1915. Dzięki zaangażowaniu licznej grupy artystów, architektów, inżynierów i wojskowych powstał liczący blisko czterysta cmentarzy, niepowtarzalny w skali Europy pomnik wojskowej sztuki cmentarnej, gdzie towarzysze broni - żołnierze armii austro-węgierskiej i niemieckiej, oraz ich wrogowie - żołnierze rosyjscy, spoczęli obok siebie.

Historia opisywanych wydarzeń w Dzienniku rozgrywa się w majątku Ostaszewskich w Klimkówce niedaleko Rymanowa. Autorka Aniela Ostaszewska - jako osoba zmagająca się z wieloma przeciwnościami losu - nadaje zapiskom bardzo osobisty charakter. Silne emocje wywołane wojną i zbliżaniem się wojska rosyjskiego były pobudką do czynienia zapisów. Powstał z nich doskonały obraz historii małej zbiorowości. Ponadto treść Dziennika rysuje portret Anieli Ostaszewskiei, którą postrzegamy jako osobę bardzo pobożną, wrażliwą, posiadającą zmysł obserwowania rzeczy istotnych oraz wielce zatroskaną o swoją rodzinę, a zwłaszcza o chorego męża. Od samego początku zbliżającej się zawieruchy wojennej autorka wspomnień mocno wierzy w opiekę Matki Bożej Nieustającej Pomocy i właściwie do samego końca nie traci nadziei, mimo wielu doznanych przykrości. ... Dobrze, że na wojnie nie dużo się myśli o dalekiej przyszłości, tylko się żyje z dnia na dzień, i obmyśliwa się obronę chwilową. A często powraca ta myśl, że człowiek łudzi się nadzieją, że (...) wszystko kiedyś wróci do dawnego stanu, że się kiedyś może jeszcze ujrzy krewnych i znajomych. Rano się budząc, najważniejszą rzeczą jest, czy słychać strzały i jak dalekie, po strzałach kombinujemy jaka sytuacja. Pragnie się, by strzały się przybliżały, a z drugiej strony jest obawa, by bitwa tu nie przyszla... Zdrowa religijność, wyniesiona zapewne z klasztoru Sióstr Niepokalanek w Jarosławiu i Sióstr Urszulanek w Krakowie, daje jej siłę i odwagę do podejmowania nieraz trudnych decyzji. Widzimy to zwłaszcza przy niełatwym wyborze związanym z możliwością wyjechania z dziećmi w bezpieczne miejsce na Węgry, lub pozostania przy swoim chorym mężu. Mimo jego nalegań i nakłaniania do opuszczenia niebezpiecznego terenu, Ostaszewska postanawia jednak zostać w rodzinnym domu. Decyzja o pozostaniu w domu wymusza pewne zachowania (widać je już na początku października), w celu należytego przygotowania się na najgorsze, a więc na przyjazd kozaków. (Rec. Wydawn.)