Ballady i romanse Adama Mickiewicza to zbiór utworów bardzo ważnych dla polskiej literatury - otwierają one epokę polskiego Romantyzmu. Każda z ballad niesie ze sobą językową świeżość i oryginalność, a także charakterystyczne dla epoki treści i przesłania. Mamy tu więc nieszczęśliwą miłość, morderstwo, duchy, nadnaturalne interwencje i błąkające się upiory, groźną naturę wymierzającą kary złym ludziom i surowe, ale zawsze sprawiedliwe boskie wyroki. Polecamy wydanie lekturowe z opracowaniem, zawierającym staranne omówienie każdej ballady z uwzględnieniem jej problematyki oraz dokładne wyjaśnienie kontekstu literackiego i historycznego, w jakim rozpatruje się utwory z tego tomiku.

Cykl „Ballady i romanse” ukazał się drukiem w 1822 r. w tomie „Poezji” Adama Mickiewicza, wydanym w Wilnie. „Ballady i romanse” uznawane są za manifest polskiego romantyzmu. Utwory wchodzące w skład cyklu opierają się na ludowych wierzeniach, są opowieścią o niezwykłym świecie romantycznej wyobraźni, sięgającym do ludowych korzeni – legend, baśni i pieśni, a także stanowią wyznacznik cech gatunkowych, który utrwalił się w późniejszych epokach.

Ballady Mickiewicza są silnie osadzone w realiach historycznych i lokalnych. Miejsce akcji jest ściśle określone (Świteź, Płużyny, Ruta i in.[3]). W tę oswojoną rzeczywistość wkracza świat nadprzyrodzony, w codzienność ingerują siły nadprzyrodzone, a to, co znane, okazuje się niebezpieczne i tajemnicze. Ingerencje świata nadziemskiego mogą mieć charakter etyczny – to, co nadprzyrodzone, ocenia czyny ludzkie i wprowadza ład moralny, wymusza odpowiedzialność za czyny i wymierza karę za popełnione zło (m.in. ballady Lilije, Rybka, Świtezianka)[3]. Taka wizja rzeczywistości, według której w każdym momencie może dojść do przenikania się codzienności ze światem pozazmysłowym, miała charakter polemiczny wobec racjonalnych poglądów oświeceniowych[1]. Szczególnie polemiczny charakter ma ballada Romantyczność, w której oświeceniowemu racjonalizmowi (reprezentowanemu przez postać starca) przeciwstawiony zostaje postulat wiary w poznanie pozaracjonalne i istnienie zjawisk niemożliwych do objęcia przez rozum[4].

Niniejsza monografia dotyczy bezpieczeństwa międzynarodowego ze szczególnym uwzględnieniem aspektów metodologicznych i systemowych. Autorzy poszczególnych artykułów poruszają kwestie związane z badaniami systemowymi w naukach o bezpieczeństwie oraz zagadnienia metodologii badań bezpieczeństwa. Omawiają nowy ład międzynarodowy, transformację porządku europejskiego po zimnej wojnie i wpływ czynnika technologicznego na międzynarodowy wymiar bezpieczeństwa. Autorzy analizują również aspekty systemowe i regionalne. Opisują rolę i znaczenie sił specjalnych w walce z zagrożeniami współczesnego bezpieczeństwa międzynarodowego, a także polityczny i technologiczny wymiar mocarstwowości kosmicznej. W ramach problematyki regionalnej omawiają dylematy i wyzwania polityki bezpieczeństwa europejskiego państwa średniego (na przykładzie Republiki Czeskiej), poruszają kwestię wspólnoty bezpieczeństwa w odniesieniu do organizacji Mercosur oraz analizują wyzwania geopolityczne Białorusi po zakończeniu „pauzy strategicznej”. Dopełnieniem analizowanego wymiaru regionalnego są teksty poświęcone zagrożeniom ekonomicznego wymiaru bezpieczeństwa w strategiach bezpieczeństwa narodowego państw bałtyckich, a także wpływowi sytuacji w Ukrainie i w Republice Białorusi na bezpieczeństwo Polski w koncepcjach i praktyce politycznej ugrupowań prawicowych w Polsce po 2015 roku. (Rec. Wydawn.)

„Litwo! Ojczyzno moja!” – te słowa zna praktycznie każdy Polak, ale nie każdy wie, że Mickiewiczowska Litwa to dzisiejsza Białoruś, a obecną Litwę wtedy nazywano Żmudzią. Na terenie obecnej Białorusi urodzili się Tadeusz Kościuszko, Eliza Orzeszkowa, Ryszard Kapuściński, Pola Raksa, Andrzej Kondratiuk i Andrzej Bobola, jak również Chaim Weizmann, pierwszy prezydent Izraela. I wielu, wielu innych nieprzeciętnych. A co wie o Białorusi przeciętny Polak? Jeśli nie jest widzem Biełsatu, wie niewiele, głównie to, że państwem rządzi wielokadencyjny Aleksander Łukaszenka. „Białoruś imperium kontrastów” to książka wymykającą się definicjom. Jest jednocześnie reportażem, publikacją podróżniczą, zbiorem zabawnych anegdot oraz błyskotliwych obserwacji socjologicznych, do których materiał został zebrany przez autora podczas czterech podróży do tego kraju, w tym dwóch rowerowych. A jaka jest Białoruś? To jedno z państw najrzadziej odwiedzanych przez polskich turystów, mimo że leży za miedzą i łączy nas wielowiekowa wspólna historia. Z sympatią, jaką nas, Polaków, darzą Białorusini, możemy się spotkać jedynie w Gruzji lub na Węgrzech. Zaproszenie wprost z ulicy do domu czy na wesele nie jest niczym nadzwyczajnym. Na Białorusi wszystko jest godne uwagi, oprócz dość siermiężnej gastronomii, którą znamy z Polski czasów przemian. Białoruś to kraj, w którym prezydent w telewizji uczy, jak się prawidłowo zbiera ziemniaki, jeździ na łyżwach czy remontuje dworce, a podczas gospodarskich wizyt widowiskowo zwalnia z pracy urzędników lub dyrektorów państwowych przedsiębiorstw. Białoruś to nowoczesna, imponująca stolica i wsie, które niewiele zmieniły się od stu lat. Białoruś to jednocześnie sowiecki skansen z wszechobecnymi pomnikami Lenina, a nawet Dzierżyńskiego, i kraj z fantastycznymi obiektami sportowymi dostępnymi dla każdego, kto tylko chce trenować – od kajakarstwa po hokej. Białoruś to i nasza historia – Nowogródek Mickiewicza, Nieśwież Radziwiłłów, królewskie Grodno czy niesamowity Pińsk Kapuścińskiego. To przyroda Puszczy Białowieskiej i zaczarowane, dzikie Polesie z rozlewiskami Prypeci porównywanej z Amazonką. Białoruś to kraj, w którym „Czterech pancernych i psa” puszcza się w telewizji częściej niż w Polsce, a przeciętny Iwan lepiej zna polską literaturę niż przysłowiowy Kowalski. Białoruś to połączenie ognia i wody niespotykane gdzie indziej. Podróż na Karaiby będziecie wspominać przez pół roku. Wizytę na Białorusi – przez całe życie. (Rec. Wydawn.)

26 kwietnia 1986 o godzinie pierwszej minut dwadzieścia trzy i pięćdziesiąt osiem sekund seria wybuchów obróciła w ruinę reaktor i czwarty blok energetyczny elektrowni atomowej w położonym niedaleko granicy białoruskiej Czarnobylu. Katastrofa czarnobylska była najpotężniejszą z katastrof technologicznych XX wieku. Dwadzieścia lat później Swietłana Aleksijewicz wróciła do Czarnobyla. Rozmawiała z ludźmi, dla których ten dzień był końcem świata, którzy żyć nie powinni, ale przeżyli i żyją, bo żyć trzeba. A oni opowiedzieli jej o tym, co wydarzyło się wtedy, i o tym, co jest tam dziś. O ponad dwóch milionach Białorusinów, których zapomniano przesiedlić poza strefę skażoną, o dzieciach bez włosów, o zwierzętach o smutnych oczach, które zamieszkały w porzuconych domach, o dziwnych stworach, które pojawiły się w rzekach i lasach. I o tym, że mimo wszystko ludzie chcą być szczęśliwi. Podobnie jak w książce o radzieckich żołnierkach wybitna białoruska dziennikarka stawia nas wobec bezlitosnej prawdy. To książka o apokalipsie, która nastąpiła pewnej kwietniowej nocy tuż za naszą wschodnią granicą.

Königsberg na podstawie bogatego materiału źródłowego, odtworzył, a następnie przedstawił życie Jana Piwnika - chłopskie pochodzenie, nauka w szkole podstawowej i ostrowieckim gimnazjum, uwzględniając uzyskane przez Piwnika oceny, szkołę podchorążych, służbę w Policji Państwowej, udział w kampanii wrześniowej, pobyt w Anglii i szkolenie na cichociemnego, przerzut do Polski, udział w akcjach äWachlarzaö, w tym najsłynniejszej - uwolnienia żołnierzy Armii Krajowej z więzienia w Pińsku, pracę w charakterze instruktora w Kedywie, organizację i chwalebną i jednocześnie tragiczną walkę dowodzonego przez niego partyzanckiego zgrupowania w Górach Świętokrzyskich, dowodzenie VII batalionem 77 pułku piechoty AK na Nowogródczyźnie.

Poruszająca historia rodziny, w czasach, gdy każdy dzień był niewiadomą. Rodzina Niemojskich próbuje odnaleźć się w trudnej rzeczywistości 1919 roku. Osiemnastoletnia Wiktoria, po ciężkiej chorobie, wkrótce opuści swoją ukochaną Warszawę i wyjedzie na wieś. Starszy z braci - Fryderyk - po wojnie pozostaje żołnierzem i wiąże swoją przyszłość ze służbą. Młodszy - Gustaw - myśli tylko o dobrej zabawie i hulaszczym trybie życia. Głowa rodu wraca do zdrowia po walce podczas wojny. Matka - Hortensja - udziela się natomiast charytatywnie i dba o domowe ciepło. Jak potoczy się rodzinna historia? Z jakimi wydarzeniami będą zmuszeni zmierzyć się bohaterowie? Jak losy Polski wpłyną na życie Rodu Niemojskich? W trudnych czasach… rodzina jest siłą! (Rec. Wydawn.)

Jest rok 1938. W Mirabilii pod Nowogródkiem mieszkają obok siebie Polacy, Białorusini, Tatarzy i Żydzi. Są wśród nich gospodarze, jest pisarz ikon, żydowski skryba, szeptucha i jurodiwy. I dwie siostry - Olga, która chce tylko przyzwoicie przeżyć swoje życie, oraz Joanka, marząca o tym, by zostać aktorką. Świat, który miał trwać wiecznie, nieoczekiwanie kończy się we wrześniu 1939 roku, gdy do Nowogródka wkraczają Rosjanie. Kilkadziesiąt lat później, we współczesnej Warszawie, poznajemy Joasię, wnuczkę jednej z sióstr. Skończyła właśnie wydział aktorski i walczy o pracę w zawodzie. Śni jej się wielka kariera, a tymczasem nie zawsze stać ją na opłacenie czynszu. Nieoczekiwanie otrzymuje propozycję zagrania epizodu w filmie fabularnym. Wszystko jednak przebiega zupełnie inaczej, niż przypuszczała…Drugi koniec świata to opowieść o pasji i sile przetrwania na przekór wszystkiemu, o sztuce i miłości, o naszej bezradności wobec zła i ulotności istnienia. Czy sami kształtujemy nasz los, czy jest on już zdeterminowany genami, miejscem i czasem urodzenia? Przedwojenny Nowogródek i tętniąca życiem współczesna Warszawa - w nowej powieści Małgorzaty Sobieszczańskiej te światy doskonale się przeplatają. Autorka po raz kolejny udowadnia, że jak mało kto potrafi pisać o ludziach, ich sile, wytrwałości, marzeniach i namiętnościach. (Rec. Wydawn.)

W 180 rocznicę pierwszego wydania „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza warto powrócić do miejsc związanych z Soplicowem i naszym Wieszczem. Modrzewiowy dwór w Czombrowie był dworem niezwykłym, ponieważ w ciągu dwóch wieków swej historii był świadkiem wielu ważnych wydarzeń, przemarszu wojsk napoleońskich, szlacheckich zajazdów, powstań i dwóch wojen światowych. Ocalone dawne dworskie archiwum oraz rekonstrukcja wydarzeń na podstawie rodzinnych archiwaliów pozwoliły odtworzyć życie codzienne w dworze szlacheckim na przestrzeni kilku stuleci. Historię majątku poznajemy poprzez losy trzech kobiet, które rządziły w czombrowskim dworze i miały swój udział w tym, że przetrwał on wiele trudnych chwil. Dwór zapisał się także w historii literatury, bowiem jedna z bohaterek - Aniela Uzłowska była matką chrzestną Adama Mickiewicza , a zaprzyjaźnionym ekonomem był wówczas jego dziadek , częstym gościem musiał być więc wtedy sam przyszły Wieszcz. A kto był wówczas apteczkową ? Nie przez przypadek zatem w 1928 roku Ryszard Ordyński wybrał Czombrów, odbierany powszechnie jako pierwowzór Soplicowa, do kręcenia plenerowych scen „Pana Tadeusza”. W rolach statystów wystąpili nawet jego mieszkańcy, jak powiedział sam reżyser „wnukowie mickiewiczowskich bohaterów”. Autorką książki jest prawnuczka ostatnich właścicieli, a bohaterki to prapraprababka Benedykta z Haciskich Karpowiczowa, praprababka Aniela Uzłowska i prababka Maria z Popławskich Karpowiczowa. (Rec. Wydawn.)

Akcja powieści osadzona jest w XIV wieku. Tytułowa Grażyna jest żoną księcia Litwora, która opiera się woli krzyżaków i bez wiedzy męża odprawia ich z zamku. Oczywiście decyzja ta skutkuje gniewem rycerzy Zakonu, którzy przybywają tłumnie pod zamek przygotowani do bitwy. Kiedy rozpoczyna się walka, dzielna Grażyna przebrana w zbroję swojego męża bierze udział w potyczce.

W XII wieku kapłani Światowida uciekli przed chrześcijańskimi krzyżami na wschód. Schronili się nad Świtezią i tak pogańskie pomieszało się z chrześcijańskim - i miesza się do dziś. Miesza się też to, co było, z tym, co jest. Świętą wodę dowożą w cysternach, szeptuchy, chociaż używają telefonów komórkowych, od setek lat leczą tymi samymi metodami i nawet ludzie z miasta darzą je szacunkiem, a prosty człowiek na równi z mińskim intelektualistą zdają się żyć na pograniczu świata baśni, niewidocznych sił i namacalnej rzeczywistości. Woda i ziemia przykryły wprawdzie przeszłość, ale wciąż pamięta się i mówi o zalanych miastach, wioskach i podziemnych korytarzach. Obok tego, gdzieś po drodze działa się historia. Mongołowie, Rosjanie, bieżeńcy, Sowieci. Wszystko przeszło, ale i ciągle jakoś jest. Mateusz Marczewski wędruje po kraju żyjącym na granicy jawy i snu i niczym kronikarz zapisuje świat, który znika. (Rec. Wydawn.)