Prezentowana poniżej rozprawa po raz pierwszy ujrzała światło dzienne przed 14 laty. Ukazała sie wowczas podpisana pseudonimem Andrzej Chyży. Do dzisiaj nie wiem, kto przyczynił się do jej wydania. Być może mógłby tę sprawę wyjaśnić Tomasz Gąsowski, gdyż to on odbierał wówczas ode mnie maszynopis, a następnie przyniósł mi kilka gotowych egzemplarzy. Wówczas, gdy powstawała pierwsza wersja tej pracy, nie było możliwosci korzystania z żadnych opracowań, gdyż pozadrobnymi wzmiankami w literaturze pamiętnikarskiej, o wydarzeniach trzeciomajowych z roku 1946 nie pisano....(Fragment wstępu)

Książka Piotra Cegielskiego "Galicyjskie portrety, czyli mój kolaż rodzinny" jest barwnym portretem bliskich autora, namalowanym na szerokim tle politycznym, społecznym i obyczajowym okresu międzywojennego. Skupia się na kilku nieprzeciętnych postaciach, które dotychczas nie doczekały się opracowań monograficznych, w dwóch przypadkach najprawdopodobniej ze względu na to, że po 1939 r. znalazły się na emigracji i tam zmarły. (Z okł.)

Ta traktująca o pewnym przypadku praca stanowi klasyczne case study. Przypadek gente Rutheni, natione Poloni mieści się równocześnie w dwu przestrzeniach. Pierwsza to paradygmat procesów narodotwórczych w dziewiętnastowiecznej Europie Środkowo-Wschodniej. Drugi to losy „sierot” po Rzeczypospolitej, nie tylko przecież Obojga Narodów. Trzymając się tego pierwszego, gente Rutheni, natione Poloni, czyli inaczej i piękniej to ujmując: „z krwi ruskiej Polacy”, to efekt długiego procesu biegnącego od akulturacji do asymilacji, który zatrzymał się w pół drogi. Zjawisko to wielostronnie naświetlone przez Adama Świątka jest (...) znakiem, że ewolucja Rusinów w dziewiętnastowiecznej Galicji, może nie wszystkich, może tylko części, mogła potoczyć się w innym kierunku. Jest niewątpliwą zasługą autora, że dostrzegł taką możliwość i taki moment dziejowy. Pozbawiony wyraźnych konturów i kształtu, słabo skontrastowany, z rozmytą chronologią – stał się przedmiotem jego wnikliwych dociekań. Ich rezultat jest znakomity. Warto przy tym zauważyć, że lektura pracy zachęca do refleksji, a niekiedy także dyskusji z autorem. W mojej ocenie zwiększa to jeszcze jej wartość. (Z recenzji prof. dr. hab. Tomasza Gąsowskiego) (Z okł.)

W dniach od 9 do 11 kwietnia 1990 roku w Auli Uniwersytetu Jagiellońskiego odbyło się sympozjum zatytułowane "Sztuka i wolność" poświęcone Tadeuszowi Kantorowi z okazji jego 75. urodzin. (...) Spotkanie krakowski biegło dwoma torami: starannie ułożony cykl wystąpień polskich i francuskich uczonych zakłócały porywające wypowiedzi samego bohatera obrad. Jego ostre interwencje, komentarze, a czasem wręcz osobiste wyznania, tworzyły punkty zwrotne w dyskusji. Często unicestwiały też próby interpretacji jego sztuki. Była to jednak sytuacja normalna, a nawet oczekiwana przez uczestników sympazjum. (...) W piątą rocznicę śmierci artysty w grudniu 1995 roku, w tej samej auli UJ spotkali się ponownie nieliczni już uczestnicy sympozjum "Sztuka i wolność" (...) To nowe spotkanie nie mogło być rzecz jasna wypełnieniem pustki. (...) Grudniowe Sympozjum miało charakter wyjątkowy. Zgromadziło wybitnych znawców dzieła Tadeusza Kantora, którzy do tego dzieła zachowali stosunek bardzo osobisty. (...) Niniejszy tom gromadzi niemal wszystkie wypowiedzi przedstawione podczas obu krakowskich sympozjów: "Sztuka i wolność" w kwietniu 1990 roku oraz "Pamięć o Artyście Pamięci" w grudniu 1995 roku. (Krzysztof Pleśniarewicz) (Fragment wstępu)

Książka podejmuje ważny temat dla poznania przeszłości tej części ziem Rzeczypospolitej, która skutkiem naszej polskiej niefrasobliwościi zachłanności państw sąsiednich znalazła się pod panowaniem austriackim (...). Praca Franciszka Wasyla to poważne studium historyczne, dobrze zaplanowane, z jasno nakreślonymi celami poznawczymi i świetnie osadzone w płaszczyźnie przyjętego tu wycinka czasoprzestrzeni dziejów. Autor widzi zatem wyraźnie to, co najistotniejsze,(...) postrzega Galicję w strukturach Rzeczypospolitej, a jednocześnie bacznie zwraca uwagę na zachodzące zmiany porozbiorowe. (Z recenzji prof. Krzysztofa Zamorskiego) Rozprawa, trafnie określona przez autora jako „opowieść o Ormianach”, pokazuje, że można stworzyć pracę naukową, która obok niewątpliwych walorów poznawczych przedstawia też pewną wartość literacką. (Z recenzji prof. Zdzisława Budzyńskiego) (Z okł.)

"Podróż do Brazylii" jest literackim debiutem Marii Cegielskiej, córki Olgi z Grodyńskich (doktora filozofii nauk na Uniwersytecie Jagiellońskim) oraz Franciszka Rziha zaliczanego do grona dziesięciu największych producentów ropy naftowej w Polsce. Autorka w 67 obrazkach wspomina swoje dzieciństwo oraz młodość związane z Krakowem i Gorlicami. Pasjonująca i pełna ciepła opowieść, pisana lekkim językiem, a obejmująca czasy Polski przedwojennej. Zatapiając się w lekturze z łatwością przeniesiemy się w tamte czasy. Za przewodniczkę mamy Panią Marię Cegielską, która przywołuje obrazy z własnej pamięci, przeżyte chwile oraz zabawne epizody. Uzupełnia je bibelotami – a to porcelanowym koszyczkiem, a to drobiazgami z blaszanego puzderka. Wszystkie elementy oddają ducha okresu międzywojennego oraz dają obraz życia codziennego polskiej inteligencji i burżuazji. Przed naszymi oczami przewija się barwny korowód znanych osobistości, z którymi autorka zetknęła się na swej drodze życiowej; m. in. Henryk Markiewicz, Xawery Dunikowski, Maria Dąbrowska czy Wilhelm Mach. Podróż do Brazylii – jak pisze autorka – "jest dla mnie synonimem marzeń, którymi żyje się w młodości, choćby otaczająca nas rzeczywistość była jak najbardziej prozaiczna, a nawet złowroga". Zanurzmy się zatem we wspomnieniach minionych lat i wraz z Panią Marią udajmy się w podróż do Brazylii...

Przemiany globalizacyjne sprawiają, że krajobraz kulturowy Małopolski staje się coraz bardziej złożony. Obok szlaków papieskich i Szlaku Architektury Drewnianej powstały parki dinozaurów i indiańskie wioski. Dawne i nowe znaki oraz symbole pokrywają region gęstą siatką znaczeń. Czy można wykreślić ich mapę? Łatwo jest skonstruować mapę geograficzną, chociaż nawet w tym wymiarze granice Małopolski nie pokrywają się z podziałami ani administracyjnymi, ani historycznymi. Trudniejszym zadaniem jest sporzadzenie mapy, która pomoże poruszać się w kulturowej przestrzeni regionu, ułożenie przewodnika po tym, co dla mieszkańców Małopolski jest częścią codzienności, jak na przykład obwarzanek z makiem czy bułka z kajzerka. Nasza "mapa" nie opisuje wszystkich kulturowych artefaktów regionu. Skupiamy się na wybranych wątkach, podejmując próbę ich zbadania z perspektywy semiotyki, która zajmuje się wszystkim, co może zostać uznane za znak, czyli element niosący znaczenie. Przedstawiciele władz województwa kreują jej oficjalny wizerunek. Jednocześnie reprezentację regionu współtworzą różnorodne narracje jego mieszkańców. (Rec. wydaw.)

Za główny cel badawczy rozważań zawartych w niniejszej książce autorka przyjęła omówienie współczesnego systemu politycznego Republiki Serbii, państwa bałkańskiego relatywnie „młodego” i „nowego”, wybierając za punkt odniesienia serbską ustawę zasadniczą z 2006 roku (która została przez autorkę przetłumaczona z języka serbskiego). Ciekawą kwestią są bowiem zapisy w owej konstytucji dotyczące zasadniczych problemów ustrojowych. Biorąc pod uwagę proweniencję Republiki Serbii, słuszne wydaje się ustalenie, w jakiej mierze udało się ustrojodawcy serbskiemu w projektowaniu nowej przestrzeni politycznej wprowadzić te idee, które powszechnie przyjmuje się za najbardziej typowe zasady państwa demokratycznego. Kolejne pytanie dotyczy modelu ustrojowego zawartego w zapisie tej nowej serbskiej ustawy zasadniczej, a także ustalenia, czy Konstytucja Republiki Serbii z 2006 roku wpisuje się w poczet nowoczesnych ustaw zasadniczych. W tym celu została ona poddana szczegółowej analizie. Każdy niemal jej artykuł, a już na pewno zawarte w niej podstawowe zasady ustrojowe zostały opatrzone komentarzem o charakterze zarówno prawnokonstytucyjnym, jak też politologicznym. Prowadzone badania i rozważania mają bowiem na celu ustalenie, czy współczesny system polityczny Republiki Serbii, wykreowany przez ustawę zasadniczą z 2006 roku, może być efektywny i stabilny i czy dzięki temu będzie mógł być gwarantem stabilizacji i przewidywalności w regionie, który jeszcze do niedawna wzbudzał niepokój z powodu rozgrywających się na jego terenie dramatycznych wydarzeń, rozchwianego systemu zachowań społecznych i chaosu polityczno-gospodarczego. Niekwestionowaną powinnością politologa jest próba odpowiedzi na pytanie, czy istotnie elity polityczne są odpowiedzialne za porządek konstytucyjno-ustrojowy. Doświadczenia bowiem utwierdzają w przekonaniu, że nieostrość aktów prawnych, w tym także konstytucji, będącej nadrzędnym aktem prawnym, niejednokrotnie sprzyja najpierw destrukcji aparatu państwowego, a w następnej kolejności szerzeniu się „spustoszenia” w szeroko ujmowanym systemie politycznym. (Ze wstępu) (Z okł.)

Wyjątkowość tej publikacji polega, jak się wydaje, na tym, że łączy ona namysł normatywny, właściwy rozważaniom filozofii polityki, z obrazem świata będącym owocem refleksji antropologicznej, socjologicznej i wreszcie politologicznej. Pozwala to czytelnikowi uzmysłowić sobie, po pierwsze, pewnego rodzaju uniwersalność tej problematyki, gdyż wyzwania związane z rywalizującymi ze sobą wizjami ładu społecznego obecne są dziś we wszystkich zakątkach naszego globu. Po drugie jednak, refleksja skierowana ku analizie konkretnych rozwiązań instytucjonalnych ujawnia lokalność wielokulturowości, w każdym środowisku i społeczeństwie właściwie odmiennej. Obraz ten wzbogacony jest rozważaniami nad tożsamością, stereotypem i przesądem, jako warunkującymi nasze widzenia świata przez pryzmat "swojskości" i "obcości".

Niniejsza książka powstała w znacznej mierze z incjatywy nieżyjących już oficerów Inspektoratu Nowosądeckiego i Pułku Strzelców Podhalańskich Armii Krajowej - Jana Cieślaka (ps. Maciej) i Stanisława Siemka (ps. Świerk). Podstawą opracowania stały się relacje bezpośrednich uczestników wypadków oraz materiały archiwalne zdeponowane w archiwach krajowych i zagranicznych. Przede wszystkim mowa w tym wypadku o aktach Inspektoratu i 1 PSP. Jest to tym bardziej cenne, że działająca przez wiele lat w Polsce cenzura wywarła bardzo negatywny wpływ na niektóre, zwłaszcza dawniej publikowane opracowania i relacje aktorów wydarzeń. Ogólny ich obraz z uwagi na preferencje stosowane przez władze PRL wobec działalności ugrupowań skrajnie lewicowych i dążenie do pomniejszenia roli ZWZ-AK w ogólnym wysiłku konspiracyjnym i zbrojnym narodu polskiego był w świetle wcześniejszej literatury przedmiotu częściowo wypaczony. Obecne opracowanie stara się maksymalnie wiernie relacjonować istniejący w czasie okupacji stan rzeczy oraz przybliżyć go zwłaszcza młodszemu czytelnikow.