Siódmy tom serii „Świat dla Dociekliwych”. Nastrojowy przewodnik po Iranie – kraju szafranu, róż, derwiszy i perskich dywanów. Czy pod ziemią da się znaleźć niebo? Gdzie trzymać dobre słowa, myśli i czyny? Jak skrzypią drzwi do raju? Ile są warte pręciki krokusów? Spalone słońcem pustynie i cieniste ogrody; kopalnie turkusów i gwarne bazary; zasypane piaskiem zigguraty sprzed tysięcy lat i gliniane miasta podobne do labiryntów – witajcie w Iranie! To stąd pochodzą pierwsza kosmiczna turystka, najsłynniejszy lekarz w historii i jedna z najgenialniejszych matematyczek na świecie, tu wynaleziono wodę różaną i zgromadzono jedną z największych kolekcji klejnotów. Produkuje się tu najdroższą ze wszystkich przypraw i tka najpiękniejsze dywany, ludzie są nieprawdopodobnie uprzejmi i bardzo weseli, a kiedy coś im się podoba, mówią Bah bah. Chcecie poznać Iran i jego mieszkańców? Berim safar – w drogę! Seria Świat dla Dociekliwych prezentuje kulturę różnych krajów: opowiada o miejscach, postaciach, zabytkach, potrawach i pojęciach, o których prawie każdy słyszał, ale mało kto naprawdę zna kryjące się za nimi historie – a także o tych mniej znanych, które warto poznać.

Cesarz - Jeden z największych bestsellerów światowych. Przedmiotem reportażu-powieści są ludzie dworu cesarza Etiopii Hajle Sellasje zmarłego w 1975 roku. Ukazując ich służalczość, lizusostwo, strach, pazerność, uległość oraz walkę o względy władcy, Kapuściński w mistrzowski sposób przedstawia ponure kulisy jego panowania. Książka ma uniwersalny charakter, obnaża mechanizmy władzy nie tylko politycznej. Cesarzem Ryszard Kapuściński rozpoczął karierę międzynarodową i nadał reportażowi wymiar literacki. Szachinszach - reportaż Ryszarda Kapuścińskiego o rewolucjach w Iranie, poczynając od I wojny światowej, przez panowanie szacha Rezy Pahlawiego, jego następcy Mohameda Rezy, do rewolucji Chomeiniego w Iranie w 1979 roku.

Dzieci inaczej pamiętają wojnę. Dziewięcioletni Mirek, trzyletnia Ola, pięcioletni Romek, ośmioletnia Marysia. Dzieci rodzące się w bydlęcych wagonach w drodze na Syberię. Dzieci umierające z zimna, pragnienia, wycieńczenia, wyrzucane z transportu na kolejowy nasyp. Dzieci pracujące w tajdze przy wyrębie lasu, walczące o chleb. Dzieci osierocone, którym przyszło odgrywać rolę matek i ojców dla swych młodszych sióstr i braci. Dzieci odważne i niezłomne, które ocaliły siebie i bliskich z sowieckiego piekła. Przeszły z armią Andersa jej żołnierską odyseję, trafiły do Iranu, Afryki, Indii i Nowej Zelandii. Polskie dzieci, którym wydarto dzieciństwo, pamiętają wojnę inaczej niż dorośli. Lektura ich wspomnień porusza, budzi sprzeciw wobec sowieckiego zbydlęcenia i podziw dla heroizmu małych Polaków. "Nie uciekaliśmy z kraju, ale do niego przez cały świat wracaliśmy. O polską niepodległość nasi żołnierze walczyli na wszystkich frontach. To byli więźniowie sowieckich łagrów i posiołków - wynędzniali, ale każdą drogą do Polski szli. Walczyli w nadziei, że wrócą do domu, na Kresy. Ich i nasza droga do domu usiana jest krzyżami - wśród nich nie ma krzyża mojego ojca. Ilu takich krzyży brakuje?" (Rec. Wydawn.)

Józef Czapski należy do najważniejszych polskich malarzy i pisarzy. Jest także niezwykłym świadkiem historii XX wieku. Publikowane po raz pierwszy dzienniki Józefa Czapskiego prowadzone w latach 1942–1944 po wyjściu z sowieckiego obozu, podczas wędrówki z Armią Andersa, to nie tylko dzienniki malarza i pisarza, ale i żołnierza. Prowadzenie dziennika Czapski nazywał „kontrolą oddechu dnia”. Codzienny rytuał zapisywania i rysowania był dla niego równie ważny jak kontakt z ludźmi, a rozłąka z dziennikiem równie bolesna jak rozstanie z bliskimi. W dzienniku miały początek wszystkie jego szkice literackie i obrazy. Zeszyty wypełnione rysunkami i niemal hieroglificznymi zapiskami były repozytorium pamięci i inspiracji malarskich. Wyjątkowe dzieło literackie i bezcenne świadectwo historyczne: zapis wyjścia polskich żołnierzy z ZSRR, z „nieludzkiej ziemi” i ich tułaczki przez Bliski Wschód aż do Włoch. Kronika codzienności i malarskich inspiracji. Sprawozdanie ze szkoły uczuć, z miłości i cierpienia. Opis tworzących się w armii więzi przyjaźni, które doprowadzą do powstania paryskiej „Kultury”. Także niezwykły dziennik lektury – pisarzy francuskich, angielskich i rosyjskich: dowód miłości do literatury i jej znaczenia w radzeniu sobie z wojną i jej okropnościami, z samotnością, wygnaniem i rozpaczą. Wydanie zbiega się ze szczególnym zainteresowaniem Józefem Czapskim na świecie: w USA nakładem New York Review of Books ukazał się właśnie tom jego esejów o Rosji, a dwa lata wcześniej przekłady „Na nieludzkiej ziemi”, „Prousta w Griazowcu” (wykładów o Prouście prowadzonych przez Czapskiego w sowieckim obozie) i monumentalna biografia Józefa Czapskiego pióra Erica Karpelesa, której przekład ukazał się także we Francji. W 2021 w Szwajcarii pokazywano wystawę jego malarstwa.

W Iranie Aleksandrze Chrobak udaje się dotrzeć tam, gdzie turysta nie ma wstępu. Odwiedza zamknięte dla innowierców sanktuaria szyickich imamów, w których Iranki najpierw się modlą, a później ustawiają do selfie przy grobie świętych męczenników. Podziwia zawodowe płaczki w czasie uroczystości żałobnych, tańczy na weselu i szuka ostatnich świątyń ognia. Zaprzyjaźnia się także z irańskimi kobietami: matronami z hammamu, koczowniczkami w kolorowych sukniach i fashionistkami, które zapraszają ją do swojego świata. Okazuje się, że na ulicach Iranki nie noszą już grzecznie czadorów. Zamieniły je na dizajnerskie kreacje, a ich rozjaśniane na blond włosy coraz śmielej wychodzą spod chust. Moda jest tutaj narzędziem sprzeciwu wobec dyktatury religijnej i symbolem upragnionej wolności. Iran Aleksandry Chrobak jest zupełnie różny od stereotypów serwowanych przez zachodnie media. To kraj kontrastów, gdzie konsumpcjonizm przeplata się ze staroperskimi obyczajami, a związki męsko-damskie kwitną, niezależnie od zakazów duchownych w turbanach. Za ponurą fasadą reżimu ajatollahów kryje się barwny, fascynujący i wyjątkowo gościnny kraj, który po lekturze wszyscy będziemy chcieli odwiedzić. (Rec. Wydawn.)

Turystyka górska i wspinaczka były już namiętnością wieku dojrzałego. Pasjonowały mnie samotne wędrówki po tatrzańskich drogach znakowanych, a kiedy to było mało, po nieoznakowanych szlakach. Na Słowacji nabyłem ciekawą książkę "200 dróg na tatrzańskie szczyty", włóczyłem się z nią i zaliczyłem kolejne góry, bardziej lub mniej dostępne. W skali taternickiej były to drogi o trudnościach I i wyjątkowo II stopnia. Nie wymagały nadzwyczajnych umiejętności wspinaczkowych, ale zaspokajały potrzebę doznania silnych emocji. A te rosły wraz z poczuciem samotności. Im mniej ludzi widziałem w koło tym mocniej odczuwałem potęgę gór i ich dziką przyrodę. Dziś już takie wypady na Słowację nie są dozwolone, ale wtedy było bardziej swobodnie i z tej swobody bardzo często korzystałem... (Fragment tekstu)

Książka reprezentuje niezbyt często spotykany na naszym rynku wydawniczym rodzaj literatury podróżniczej. Łączy bowiem opis wyprawy, jej epizodów, spotkań, rozmów i impresji z pogłębioną refleksją historyczną i politologiczną. Autor, podróżnik kontynuujący tradycje swej rodziny oraz uznany badacz problematyki bliskowschodniej wykorzystuje swą wiedzę i umiejętności do zrelacjonowania efektów projektu Iran śladami polskich uchodźców. W jego ramach przedsięwzięta została wyprawa do Iranu, której efektem stało się odkrycie wielu ciekawych i nieznanych dotąd pamiątek pobytu tam Polaków, którzy zostali w 1942 r. wraz z Armią gen. Andersa ewakuowani z „nieludzkiej ziemi”. Autor wraz ze swymi towarzyszami podróży dotarł do miejsc pamięci, które przetrwały próbę czasu, szczególnie cmentarzy, gdzie pochowani zostali Polacy, dla których Iran stał się ostatnim miejscem ich ziemskiej wędrówki. Odbył też szereg rozmów z osobami zaangażowanymi w utrzymywanie dialogu polsko-irańskiego, dotarł wreszcie do ostatnich żyjących jeszcze świadków wydarzeń sprzed lat już niemal 80. Ukoronowaniem projektu stało się bez wątpienia pozyskanie kapitalnego źródła historycznego, nieznanego dotąd polskim historykom, relacji p. Heleny Stelmach, uchodźczyni, ewakuowanej jako dziecko z ZSRR w 1942 r., która do końca życia pozostała w Iranie. Spisane w języku farsi, po raz pierwszy przetłumaczone na język polski, są obficie cytowane w książce, choć jak sądzę powinny zostać opublikowane in extenso – z recenzji dr hab. Pawła Stachowiaka. (Rec. Wydawn.)

Bliźniaczki Elżbieta i Stefania wraz z tysiącami Polek cudem uszły z syberyjskiego piekła i podążając za Armią Andersa, dotarły do Iranu. Egzotyczny kraj okazuje się rajem na ziemi, jednak traumatyczne doświadczenia nie pozwalają o sobie zapomnieć. Czy w promieniach słońca i cieple perskiej gościnności kobiety zdołają odzyskać spokój? Oparta na faktach historia tułaczy wojennych, którzy na obczyźnie próbowali na nowo zbudować swoje życie.. Kraina snów to opowieść o sile miłości oraz człowieczeństwie nieznającym podziałów religijnych czy narodowych. W oparach orientalnych przypraw, promieniach słońca i cieple perskiej gościnności próbują na nowo poskładać roztrzaskane wojną i zesłaniem serca. Czy Elżbiecie i Stefanii także uda się odnaleźć szczęście? Czy na perskiej ziemi odnajdą spokój? Czy demony przeszłości nie pozwolą o sobie zapomnieć? Opowieść o potędze wierności, o miłości, która niszczy i buduje jednocześnie, o człowieczeństwie nie znającym podziałów religijnych czy narodowych, o drodze do szczęścia, nierzadko wiodącej po cierniach. (Rec. Wydawn.)

"Aby żyć w Teheranie, musisz kłamać, i to po mistrzowsku. Względy moralne nie mają tu nic do rzeczy. W Teheranie kłamie się, żeby przetrwać… Prawda stała się tajemnicą; rzadkim, niebezpiecznym, wysoko cenionym towarem, z którym należy się obchodzić niezwykle ostrożnie. Szczerość to w Teheranie akt najwyższego zaufania albo bezgranicznej desperacji". „Miasto kłamstw” to portret niezwykłego miasta - świeży, zaskakujący, prowokujący. Łącząc wątki kryminalne i polityczne, seks i suspens, trafi szerokiego grona czytelników na całym świecie. Przez centrum Teheranu i serce książki Ramity Navai przebiega Waliasr - główna arteria Teheranu i najdłuższa ulica na Bliskim Wschodzie. Autorka zabiera nas w wędrówkę po Waliasr, ukazuje jej architekturę, kulturę i historię, odkrywa przed nami jej duszę. Osiem niezapomnianych postaci - w tym zabójca, aktorka filmów pornograficznych, podstarzała lwica salonowa i przemytnik broni - wprowadza nas w ukryte zakamarki Teheranu, odmalowując niezwykły, barwny i często zaskakujący obraz tego miasta. (Z okładki)

Kiedy Hooman Majd przyjeżdża do Teheranu z żoną Amerykanką i kilkumiesięcznym synem, by na rok zamieszkać w rodzinnym kraju, zaczyna inaczej spoglądać na Iran. Konfrontacja z codziennością przynosi ciekawe obserwacje: od tych dotyczących specyfiki ruchu drogowego, w którym pieszy musi walczyć o życie, a kierowcy taksówek chowają do bagażnika pasy bezpieczeństwa, by nie uwierały pasażerów, przez czułość, jaką Irańczycy darzą małe dzieci, po stosunek do nowych technologii (z zakazanego oficjalnie Facebooka korzystają nawet niektórzy konserwatywni politycy). Ważnym kontekstem dla opowieści jest historyczny moment – Majd przyjeżdża do Iranu w 2011 roku, blisko dwa lata po stłumieniu Zielonej Rewolucji. Jak pogodzić intensywną modernizację z przywiązaniem do własnej tradycji i respektowaniem zasad szariatu? Jak toczyć normalne życie w kraju, w którym panuje dyktatura? Majd pisze o irańskich obyczajach, życiu codziennym i polityce. Z humorem i autoironią analizuje paradoksy mentalności Irańczyków, ich zwyczajów i dyplomacji. Jak mało kto ma dostęp do całego przekroju społeczeństwa; opisuje zakupy w sklepie na rogu ulicy, rozmowy w taksówkach czy na bazarach, ale też spotkania z politykami i elitą kraju. Znając dobrze zarówno Iran, jak i Europę i Amerykę, świadomie obiera rolę tłumacza i przewodnika, który pomaga dostrzec podobieństwa i zrozumieć różnice między kulturami. Jego książka to zarazem osobista opowieść o ponownym spotkaniu z rodzinnym krajem i pasjonujący reportaż, jakiego nikt inny nie mógłby napisać. (Z Wydawn.)

Pewnej nocy młoda mieszkanka Teheranu musi podjąć najważniejszą decyzję swojego życia, decyzję, która wywróci cały jej świat i wpłynie na losy wielu ludzi. W oczekiwaniu na świt wraca do wydarzeń z przeszłości i wspomina dziewczynkę, którą kiedyś była. Wiele lat wcześniej jej dziadek przybył jako uchodźca ze Związku Radzieckiego do małego irańskiego miasteczka nad Morzem Kaspijskim. Zakochał się i postanowił osiąść tam na dobre. Mijają lata, rodzina rozrasta się. Niedaleko babci i dziadka mieszkają stryj Abbas - znany z żyłki do interesów, stryj Babak - pożeracz niewieścich serc, oraz piękna ciotka Mahasti. A także sama Shirin i jej rodzina. Przed wybuchem rewolucji życie jest stosunkowo proste, jednak potem świat Shirin pogrąża się w mroku, w obliczu otaczającego zła jej serce staje się nieczułe. (Z okł.)

Nabór to ostatnia część trylogii zapoczątkowanej przez Zamęt i Odwet, w której łączą się wątki i powracają bohaterowie tetralogii Nielegalni. Rośnie napięcie między Iranem i USA, świat stoi na progu wielkiej wojny. W Polsce do władzy wrócił autorytarny premier Bolecki, Sekcja została rozwiązana, a prokuratura szuka haków na Romana Leskiego. Tymczasem Dima uzyskuje z Rosji informację, która elektryzuje Konrada Wolskiego i Sarę Korską. Dawny Wydział Q i rozwiązana Sekcja łączą siły, by rozwiązać ten problem. Wraca Jagan. Zaczyna się wyścig z czasem, bo sytuacja międzynarodowa pogarsza się z każdym dniem. To nie jest optymistyczna historia – przestrzega pisarz. – Pisząc ją chłonąłem wszystko to, co działało się wokół mnie, całą społeczno-polityczną atmosferę, dlatego w „Naborze” czytelnik znajdzie wiele moich frustracji, rozczarowania, smutku i wściekłości. Znajdzie wiele scen, które wyciąłem ze swojego życia i myślę, że ci, którzy mnie znają, mogą to wyłapać. Nabór, a więc werbowanie, pozyskiwanie szpiegów, to podstawa funkcjonowania każdego wywiadu, który musi przede wszystkim zdobywać cenne, niejawne informacje o działaniach przeciwnika...(Rec. Wydawn.)

Porywająca historia miłosna z dramatycznym tłem historycznym pióra autorki licznych bestsellerów Sarah Lark. Persja, obóz uchodźców w okolicy Isfahanu, 1944: Tu właśnie znalazła się osiemnastoletnia Polka ze swoją młodszą siostrą Lucyną, najpierw po deportacji całej rodziny ze Lwowa na Syberię i potem po odysei obu dziewcząt przez Rosję i Persję. Kiedy kilkaset polskich sierot ma otrzymać azyl w Nowej Zelandii, Helena czuje budzącą się nadzieję i radość. Ale ponieważ okazuje się, że jest za stara, na emigrację wybrano tylko jej siostrę. Ona jednak nie zamierza wyjeżdżać - ma w obozie przyjaciela. Helena zazdrości siostrze takiej przepustki do nowego życia, choć prześladuje ją z powodu rozstania poczucie winy. Nie daje jednak niczego poznać po sobie i przekonuje Lucynę, aby ta zaczęła przygotowywać się do podróży. I wreszcie Helena trzymając w ręce niewielki bagaż Lucyny czeka na nią w punkcie zbiórki przed transportem. Ale Lucyna nie zjawia się w wyznaczonym czasie… W tym samym czasie, kiedy Helena z nadzieją liczy na podróż do Nowej Zelandii, James McKenzie nocą opuszcza potajemnie Kiward Station, aby wstąpić jako ochotnik do brytyjskich sił powietrznych. W Anglii zostaje wcielony do eskadry brytyjskich bombowców i bierze udział w walce o Zagłębie Ruhry. Kiedy jednak ma zrzucić bomby na Essen, Duisburg i Bochum, czuje wewnętrzny sprzeciw. Zdaje sobie sprawę, że nie po to wyruszył na wojnę, aby zabijać bezbronne kobiety i dzieci. I nagle grozi mu sąd wojenny… (Rec. Wydawn.)

Ulice Iranu spływają krwią młodych ludzi zabijanych w imię Allaha, na rozkaz bezdusznych starców w turbanach. Historię Iranu naznaczyły rewolucje, w których mężczyźni walczyli o władzę. Właśnie trwa kolejna. W tej o wolność walczą głównie kobiety… Jina Amini przyjechała w odwiedziny do swojego brata. Gdy wysiadła z pociągu, została aresztowana przez irańską policję religijną. Podobno jej ubranie było niezgodne z zasadami islamu. Zapłaciła za to życiem. Po krótkim pobycie na komisariacie wpadła w śpiączkę, z której już nigdy się nie obudziła. Jej śmierć wywołała lawinę protestów. Ani jednej więcej! Iranki ruszyły na ulice, które wkrótce spłynęły krwią… Kobiety zrywały z głów hidżaby i paliły je, ścinały publicznie włosy. Rządzący krajem duchowni bez wahania wysłali przeciw nim bojówki gotowe do zabijania. Protestujące kobiety i wspierający je mężczyźni są mordowani, wtrącani do więzień, torturowani, porywani, giną w niewyjaśnionych okolicznościach, ale zgodnie twierdzą, że będą walczyć, dopóki nie uwolnią Iranu od krwawego reżimu islamskich fundamentalistów. To poruszająca historia niezwykłego narodu, który pragnąc wolności, obalił reżim próżnego szacha, by stać się zakładnikiem okrutnego duchownego.

Relacja z pierwszego w historii pieszego przejścia irańskiego łańcucha gór Zagros z północy na południe, na dystansie około 2300 km. Autor opisał i utrwalił na fotografiach spotkania z ostatnimi żyjącymi tam koczowniczymi ludami: Lurów, Bachtiarów i Kaszkajów, oraz gościnnymi Azerami i Kurdami. Po 76 dniach samotnej wędrówki przez surowy, pustynny i półpustynny masyw, którego najwyższe szczyty przekraczają wysokość 4 000 m, po zmaganiach z upałem i brakiem wody, ale też mrozem i śniegiem blokującym przełęcze, Łukasz Supergan przeszedł całą długość Zagrosu, docierając do Oceanu Indyjskiego. Wśród wielu przeżyć nie ominęło go też aresztowanie i 24-godzinny pobyt na posterunku. (Rec. Wydawn.)

Niewielkie, kilkudziesięcioosobowe jednostki atakowały wielokrotnie liczniejszego wroga, na jego terenie, dobrze przygotowanego do obrony. Wydawało się to szaleństwem, a jednak duch bojowy, desperacja, dobre wyszkolenie, umiejętność wykorzystania zaskoczenia sprawiały, że żołnierze, których można było nazwać straceńcami - zwyciężali. O tym jest ta książka: o akcjach straceńców, którzy tak nieliczni, co zuchwali zmieniali historię naszego świata.