Polscy pisarze debiutujący po 1989 roku wchodzili w różnorodne relacje z filmowcami. Jedni dostarczali pierwowzorów do filmowych adaptacji (Tokarczuk, Stasiuk, Huelle, Tryzna, Knapp), inni pisali oryginalne scenariusze (Huelle, Gretkowska), jeszcze inni w filmach występowali (Świetlicki, Siwczyk, Masłowska), byli też tacy, którzy filmy reżyserowali (Shuty, Bart, Tryzna), a nawet produkowali. Nadrzędnym celem publikacji jest przeprowadzenie badań relacji między tymi zjawiskami. Ich zasadność podyktowana jest długą tradycją współpracy literatów i filmowców w historii polskiej kinematografii, której owocem były największe osiągnięcia polskiego filmu. Kolejnym celem jest analiza filmowych adaptacji współczesnej polskiej literatury, znamiennego dla polskiego kina kontekstu literackiego oraz wzajemnego oddziaływania na siebie literatury i kina. Dwie dekady filmu i literatury III RP to okres wystarczająco długi, by można było mówić o występujących w jego ramach nurtach i tendencjach, o wspólnych zainteresowaniach i propozycjach formalnych autorów. Autorzy esejów pragnęli przedstawić polskie kino w szerokim kontekście kulturowym. Zastosowali w tym celu nowatorskie i interdyscyplinarne narzędzia metodologiczne z zakresu współczesnego kulturoznawstwa, czyniąc wyniki swych badań wartościowymi dla wielu dyscyplin naukowych. Wzajemne związki polskiego kina i literatury czytane są przez autorów poszczególnych tekstów poprzez kategorie zaczerpnięte z psychoanalizy, filmoznawstwa, medioznawstwa, studiów postkolonialnych, badań nad pamięcią kulturową oraz kulturą wizualną. Tom zawiera kilkanaście tekstów młodych filmoznawców i kulturoznawców, które można określić mianem kulturoznawczych esejów. Publikacja otwiera nową perspektywę nie tylko badaczom, literatom, scenarzystom i reżyserom, lecz również producentom i osobom odpowiedzialnym za rozwój kina w Polsce. (Rec. Wydawn.)

Autorski reader po najnowszej literaturze polskiej firmowany przez środowisko związane z krakowskim magazynem i wydawnictwem Ha!art. Teksty dotyczące najbardziej znaczących zjawisk literackich ostatnich dwudziestu lat: postmodernizmu, mityzacji, banalizmu, literatury zaangażowanej, avant-popu, minimalizmu, literatury mniejszości seksualnych, feminizmu, liberatury, związków literatury z nowymi mediami, neolingwizmu, ekoliteratury. Przewodnik dokumentujący pracę krytyki towarzyszącej nowym zjawiskom w literaturze, afirmujący postulatywny wymiar wypowiedzi krytycznej i będący dowodem udanej współpracy między teoretykami, krytykami i artystami. To dlatego w książce zestawiono teksty krytyków towarzyszących (Julia Fiedorczuk, Grzegorz Jankowicz, Michał Kasprzak, Piotr Marecki, Mariusz Pisarski, Wojciech Rusinek, Jan Sowa, Igor Stokfiszewski, Michał Tabaczyński, Błażej Warkocki) z wypowiedziami pisarzy i pisarek (Izabela Filipiak, Jarosław Lipszyc, Radosław Nowakowski, Sławomir Shuty, Piotr Siwecki, Michał Olszewski, Michał Witkowski, Zenkasi, Jakub Żulczyk) na temat nowych teoretycznych i krytycznych słowników. (Rec. Wydawn.)

Martwy sezon to powieść graficzna oparta na motywach utworów literackich Brunona Schulza - zarówno opowiadań ze zbiorów Sklepy cynamonowe oraz Sanatorium pod klepsydrą, jak i rozproszonych esejów, a także fragmentów prozy. Miejscem akcji jest opuszczone przez mieszkańców miasto, opanowane przez rojowiska owadów, które występują tu „w zastępstwie” ludzkich bohaterów. Inspiracją dla tego pomysłu jest opowiadanie Karakony, w którym ojciec narratora - niczym postać w kafkowskiej Przemianie - ulega powolnej metamorfozie, przeistaczając się w karalucha. Punkt widzenia owada stanowi ponadto fabularne uzasadnienie specyficznego rodzaju percepcji rzeczywistości, obecnego w prozie Schulza, który - jak pisała Zofia Nałkowska - „naświetla i przegląda rzeczywistość jakby na wylot, ukazuje ją zdeformowaną i prawdziwą, jak tkankę pod mikroskopem - prawdziwością spotęgowaną i groźną”. W toku narracji jakikolwiek ludzki lub „człekokształtny” bohater pozostaje nieobecny, zaś sama opowieść stanowi - powiązaną na zasadzie analogii i wspólnych motywów - gęstą tkankę epizodów osnutych wokół „bohaterów trzeciego planu” (przedmiotów, roślin oraz insektów) oraz innych elementów pochodzących z naszej rzeczywistości (takich jak przemiany krajobrazu lub zjawiska atmosferyczne), choć oglądanych przez wyolbrzymiającą soczewkę. W tym ujęciu Schulz jest nie tyle surrealistą, co raczej „hiperrealistą”, penetrującym - według słów Witkacego - „niezgłębioną dziwność codzienności”. Pole dla narracyjnych eksperymentów stwarza zderzenie szybkiego „czasu akcji” i spowolnionego „czasu procesów”: z jednej strony, udziałem czytelnika staje się błyskawiczna, kilkudniowa wymiana „pokoleniowa” w świecie owadów, z drugiej - obserwujemy powolny rozkład architektonicznych pozostałości ludzkiej cywilizacji. Zamiast jednej „wielkiej narracji” historia rozwarstwia się na wiele pulsujących mikrofabuł, oscylujących wokół kwestii upływu czasu i związanych z nim procesów destrukcji oraz dekonstrukcji wytworów przyrody i ludzkich artefaktów, poddanych działaniu naturalnych żywiołów. (Rec. Wydawn.)

Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia to książka o odkłamywaniu historii. Znalazły się w niej rozmowy z Elfriede Jelinek, Gerhardem Rothem, Peterem Turrinim i Ulrichem Seidlem, a także rozmowy o Thomasie Bernhardzie i Wernerze Schwabie. To twórcy austriaccy, którzy wkładali palec w ranę, mówiąc o tym, co wyparte i zapomniane. Również za ich sprawą austriackie społeczeństwo po kilkudziesięciu latach uśpienia zbiorowego sumienia mitem „pierwszej ofiary Hitlera”, dokonywało rewizji pamięci i przejmowało odpowiedzialność. Kulminacją narodowej histerii rozliczeniowej stała się pamiętna prapremiera ostatniej sztuki Thomasa Bernharda Plac Bohaterów (Heldenplatz). Dwadzieścia lat później Elfriede Jelinek w Rechnitz (Anioł Zagłady) opowie przejmująco o sile i bezsile przypominania. Książka o austriackich rozliczeniach z przeszłością stwarza pretekst do dyskusji o funkcjonowaniu historii w pamięci zbiorowej również w kontekście polskich debat historycznych z ostatnich lat. Droga od amnezji do amnestii jest trudna, bo prowadzi przez bolesne przypomnienia, ale bez nich nie ma wybaczenia i ostatecznie: zapomnienia. (Rec. Wydawn.)

Dwudziestolecie międzywojenne to okres intensywnego rozwoju niepodległego państwa polskiego - także sztuki, kina i kultury popularnej. Reporterki, krytyczki i dziennikarki na bieżąco śledzą i komentują zachodzące wówczas przemiany w świecie filmu: technologiczne nowinki, narodziny i upadki gwiazd ekranu, szlaki kariery wielkich reżyserów. Opisują kontrowersje związane z wprowadzeniem do kina dźwięku czy eksperymentami awangardowymi, ironizują na temat poziomu dialogów w polskich scenariuszach i śledzą przemiany wizerunku francuskich amantów. Podróżują po całym świecie, by przybliżyć polskim czytelnikom realia produkcyjne Hollywoodu czy wytwórni europejskich, prowadzą rozmowy z gwiazdami i realizatorami ekranowych przebojów, nie zapominając o Polakach odnoszących sukcesy za granicą: od Ryszarda Bolesławskiego po Polę Negri. Małgorzata Radkiewicz we wnikliwej analizie wydobywa z archiwów głosy kobiet, które podejmują refleksję o filmie, krytyczek z ogromną erudycją analizujących kształtowanie się kanonów kina. Nie zapomina także o autorkach lżejszych felietonów, recenzji i przeglądów, ukazujących barwną kulturę międzywojnia w jej popularnym wydaniu. Kobiece wypowiedzi układają się w wielowarstwowy, mozaikowy obraz ówczesnego świata filmu, między wierszami opowiadając o kształtującym się wzorcu nowoczesnej, wyemancypowanej kobiecości. (Rec. Wydawn.)

[...] nie wolno zapominać, że jestem, nie powiem: niewolnikiem, ale na pewno jestem mocno związany z moim dzieciństwem, religią katolicką, z moim domem i matką, która dbała o moralność domu, a także z ojcem socjalistą. I, być może, trzeba w to włączyć pewną zazdrość pisarza, który musi przylepić jakąś łatkę, kiedy pisze [...]. A teraz można sobie po prostu na szczerość - również w stosunku do siebie - pozwolić. Nam wieczna w polszczyźnie rozróba! Marian Pankowski mówi to wywiad rzeka i monografia twórczości w jednym tomie - istna encyklopedia dla wielbicieli i poznających dopiero Mariana Pankowskiego. Szczera rozmowa z mistrzem z Sanoka okazała się ostatnim, wymownym jego utworem. Portretem wyjątkowego artysty z czasów młodości, męskiej dojrzałości i wieku senioralnego. (Rec. Wydawn.)

"Nie tylko Bollywood" to pierwsza książka poświęcona kinu indyjskiemu opublikowana w Polsce. Autorzy przybliżają czytelnikom historię oraz artystyczne i dystrybucyjne osiągnięcia tej z pozoru odległej geograficznie i kulturowo kinematografii, która w ostatnich latach cieszy się w Polsce i na całym świecie coraz większą popularnością. Wychodzą od Bollywoodu - filmowego zagłębia w Bombaju, indyjskiej "fabryki snów" i kolebki największych gwiazd, takich jak Shah Rukh Khan, Kajol, Amitabh Bachchan, Aishwarya Rai - ale przedstawiają również historię filmu indyjskiego, jego społeczno-polityczne konteksty, największe sukcesy, zmieniające się poetyki i ideologiczne uwikłania, szczególną uwagę przywiązując do widocznych w filmach przemian obyczajowych i zmian w definiowaniu kobiecości i męskości. Tom "Nie tylko Bollywood" zawiera 21 artykułów o szerokim spektrum tematycznym, omawiających literackie i teatralne korzenie kina indyjskiego, twórczość wybitnych reżyserów i reżyserek takich jak Satyajit Ray, Deepa Mehta, Aparna Sen czy Mira Nair oraz popularne kino gatunkowe realizowane w języku hindi w Bollywoodzie oraz w języku tamilskim w Madrasie (zwane Kollywoodem). Autorzy drążą także fenomen rosnącej popularności filmów bollywoodzkich, tak zwanych masala movies, wśród widzów zachodnich, sporo miejsca poświęcając społeczności polskich fanów, oraz badają transkulturowy potencjał i przykłady twórczej, obustronnej wymiany między Holly- i Bollywoodem. Zbiór ilustruje ponad 600 zdjęć, ukazujących różnorodność estetyk obecnych w kinie indyjskim, a także kolorowa wkładka ze zdjęciami ekranowych idoli i idolek. (Rec. Wydawn.)

Antologia Nie widzę piękna w świecie bez człowieka. O teatrze Jana Lauwersa i Needcompany to jedyne jak dotychczas tak obszerne, wyczerpujące wydawnictwo, analizujące 25-letni dorobek twórczy wybitnego artysty teatru i reformatora sztuk performatywnych Jana Lauwersa. Zebrane w przemyślany oraz inspirujący sposób eseje autorstwa uznanych specjalistów z różnych dyscyplin (Hans-Thies Lehmann, Marvin Carlson, Martin Harries, Juergen Pieters, Rudi Laermans, Georges Banu) stanowią panoramiczne, a zarazem niezwykle przenikliwe spojrzenie na unikatowe zjawisko artystyczne, jakim jest twórczość zespołu Needcompany - opus magnum Jana Lauwersa, współczesnego człowieka renesansu: reżysera, pisarza, artysty wizualnego, działacza społecznego, a także kreatora unikatowej na skalę światową instytucji kultury. (Rec. Wydawn.)

Powieść o okresie stalinizmu napisana z perspektywy klasy robotniczej. Przez wielu uważana za summę okresu komunizmu w Polsce. Dzieło o wymowie antyreżimowej, w pierwszym wydaniu okaleczone przez cenzurę. Autor edycję z 1987 roku uznał za niepełną - przyjaciołom rozdawał egzemplarze książki z doklejkami i dopiskami. Dzięki literackiemu śledztwu edytorzy zrekonstruowali autorską wersję tekstu. Baza Czycza miała kontynuację w postaci nigdy niepublikowanej Nadbudowy. Obecne wydanie oferuje kilkadziesiąt stronic legendarnego drugiego tomu po raz pierwszy podawanego do druku z brulionów odnalezionych w domowym archiwum pisarza. (Rec. Wydawn.)

Zeszyt Aptego stanowi swoistą teczkę na zachowane luźne rysunki. Zachowane rysunki są w większości datowane, co pozwoliło na przybliżone ustalenie kolejności ich powstania. Układ w książce odzwieciedla zatem chronologię, która została ponadto skorelowana z tematyką cykli. W zeszycie zachowało się również 15 rysunków, które bez wątpienia należą do cyklu "Niepokój". Wskazuje na to przede wszystkim czas powstania, podobieństwo pod względem zastosowanej techniki i stylistyki oraz format rysunków... (Fragment noty wydawniczej)

Kraków, dżdżysta ciemność, środek nocy. Na ulicy leży mężczyzna, najprawdopodobniej potrącony przez samochód. Niebawem odnajdą go trzy przypadkowe osoby. Trzech przygodnych przechodniów, asystujących przy anonimowym umieraniu. Trzy opowieści osnute wokół milczenia. Wielka mobilizacja słów, języków, światopoglądów, ideologii. • • • Bohaterowie spotykają się (w dramatycznych okolicznościach), a jednocześnie mijają ze sobą. Ich relacje z najbliższymi okazują się powierzchowne, nieautentyczne, zastępcze. Prawdziwe pragnienia pozostają ukryte, traumatyczne doświadczenia są przedmiotem autocenzury. Jedynym ratunkiem wydaje się stereotyp i banał. „NN” to bardzo gorzki utwór, bo pokazuje zamknięty krąg społecznych ról, z którego nie ma ucieczki. Krzysztof Uniłowski (Z okładki)

Wydawałoby się, że można albo napisać podręcznik programowania, albo rozprawę o perspektywach sztuki i humanistyki w zmieniającym się świecie technologii komputerowych - żadne połączenie tych dwu pól nie jest możliwe. Ale tak jak w przypadku innych książek Nicka Montforta - tych, które napisał sam, oraz tych, których był współautorem - wyjściowy koncept jest ryzykowny aż do brawury: połączyć to, co sprzeczne, nieprzystające, dla siebie wzajemnie obce. Programowanie i refleksja kulturowa mają nawzajem się uzupełniać. Programiści in spe mają zobaczyć w tym część nauki o sztuce, a artyści i badacze humanistyki - nauczyć się myśleć o swoich dyscyplinach za pośrednictwem narzędzi programistycznych. Tym sposobem humaniści zyskują podręcznik programowania od podstaw i inspirację do odważnej eksploracji swoich dziedzin. Czyżby trafiła się nam idealna książka na czasy kryzysu humanistyki? • • • Książka Nicka Montforta to podręcznik o programowaniu skierowany do humanistów, artystów i przedstawicieli zawodów kreatywnych. To książka do lektury, ale przede wszystkim do samodzielnej pracy na własnych urządzeniach. Czytelnik i czytelniczka znajdzie w niej rozdziały poświęcone grafice, animacji, dźwiękowi, tekstowi, statystyce, wizualizacji danych. Lektura obowiązkowa dla osób, które chcą się nauczyć programować, a nigdy wcześniej tego nie robiły. Montfort kładzie też nacisk na filozofię programowania. Dowodzi, że programowanie zmienia w humanistyce i sztuce perspektywę i pozwala artystom i humanistom podejść do interesujących ich zagadnień w nowy sposób. (Rec. Wydawn.)

Wisława Szymborska i Czesław Miłosz prowadzą „ukryty” poetycki dialog - dowodzi Joanna Salamon. W zawoalowanej formie, poprzez aluzje, mowę ezopową, rozmaite szyfry powstałe na podstawie elementów zaczerpniętych z wierszy „rozmówcy” dyskutują o najistotniejszych kwestiach, zarówno natury ideowej, ideologicznej, jak i politycznej. Co więcej, w trwającym prawie pół wieku dialogu i w konfrontacji z literackim rzemiosłem „rozmówcy” Szymborska i Miłosz formują własne poetyki. Salamon brawurowo nakłada na dialog noblistów wcześniejsze ustalenia krytyczne dotyczące „ukrytego nurtu” w polskiej literaturze. Dowodzi, że ich literacki i ideowy konflikt na wyższym poziomie abstrakcji jest odzwierciedleniem sporu od wieków prowadzonego przez geniuszy rodzimego języka i polaryzującego scenę polskiej literatury… (Rec. Wydawn.)

Czytelniczki i czytelnicy odnajdą w książce krytyczną analizę dorobku teoretycznego Axela Honnetha oraz innych teoretyków i teoretyczek uznania, takich jak Chantal Mouffe, Michael Walzer, Nancy Fraser czy Jürgen Habermas. Korzystając z bogatych analiz wspomnianych badaczy i badaczek, autor diagnozuje stan współczesnego fachu socjologicznego oraz przekłada kategorie, z których korzysta na język dyrektyw zakotwiczonych w krytycznej teorii społeczeństwa. Uznanie - centralna kategoria rozprawy - jest pojęciem odsyłającym do dwóch porządków. Skupia w sobie treści „realistyczne”, pozwalające na socjologiczny opis empirycznych zjawisk wykluczania i inkluzji; zawiera też w sobie komponent normatywny, wyrastający z teorii sprawiedliwości, pozwalający na szkicowanie wizji dobrze urządzonego ładu społecznego. Wyraźne zaakcentowanie wymiaru normatywnego pojęcia uznania przekształca się w wyzwanie, skierowane do socjologów i filozofów, o zaangażowaną praktykę naukową - przez autora określoną mianem radykalnie refleksyjnej krytyki społecznej. Ten rodzaj krytyki oparty jest na maksymalnej uczciwości w badaniu życia społecznego oraz niezafałszowanym, wyrażanym wprost interesie politycznym, w który badania społeczne są najczęściej uwikłane. Rezultatem ma być krytyka świadoma własnych ograniczeń, nie tracąca przy tym wiary w swój sens. (Rec. Wydawn.)

Przyducha następuje wtedy, gdy zmniejsza się ilość tlenu w zbiorniku wodnym. Ryby wykonują gwałtowne ruchy, podpływają blisko powierzchni, próbują łapać powietrze, w końcu giną. Podobny proces dotyka bohaterów powieści Przyducha Macieja Piotra Prusa. Atmosfera świata, a w tym wypadku światem jest Kraków, zagęszcza się, przestrzeń do życia się kurczy, z dnia na dzień rozpada się znana rzeczywistość. Wszystko tonie w smogu i dymie, a żeby przemieszczać się pomiędzy dzielnicami miasta potrzebne są specjalne przepustki. Pojawia się strach, terror i inwigilacja. • • • Baba w babie, w babie baba, baba w babie. A na końcu wielkie bum. Taki jest koniec nieudaczników życiowych. Świetna książka! Kora (Z okładki)

Przyjdzie Mordor i nas zje Ziemowita Szczerka to opowieść o polskich "plecakowcach" wyjeżdżających na Wschód w poszukiwaniu "hardkoru" i przygody. Głównym celem ich wędrówek jest Ukraina, którą przemierzają pociągami, rozklekotanymi autobusami i marszrutkami, magazynując historie, które sprzedają następnie - po odpowiednim "podrasowaniu" - żądnym podobnych treści rodakom. Przyjdzie Mordor i nas zje jest narracją o odrzuceniu i fascynacji, o potrzebie ekstensyfikacji w osobie Innego tego, czego próbujemy nie zauważać u nas samych. Przedstawia jednocześnie Ukrainę jako przestrzeń wypartego w - świadomie prozachodniej - mentalności Polaków. Przy tym wszystkim jednak, utwór da się rozpatrywać także jako apologia polskiej ruchliwości i ciekawości świata, którą we współczesnej Europie Środkowowschodniej uznać można za coś wyjątkowego.

Bohaterka: pacjentka (lat 28) depresyjna, bezczynna, zalegająca w łóżku, wycofana z relacji towarzyskich, przyjęta do szpitala psychiatrycznego z powodu pogarszania się stanu psychicznego i nadużywania leków. Cechuje ją postępująca apatia, spadek energii z zaleganiem w łóżku, utrata zainteresowań, gorsze skupienie i koncentracja uwagi, unikanie ludzi, płaczliwość z myślami i tendencjami samobójczymi. Pierwszej nocy w szpitalu płacze tak głośno i mruczy tak żałośnie, że pozostałe pacjentki w akcie zbiorowej zemsty okradają ją z gazety i mydła. Miejsce wydarzeń: szpital w Kobierzynie, antyarka załadowana kobietami przeznaczonymi do wyginięcia, odrzuconymi egzemplarzami cechującymi się fatalną kombinacją genów. (Z okł.)

To będzie opowieść o małżeństwie […]: o nieprawdziwym małżeństwie Rudolfa Landsmanna i Kamilli Ripper, pisana z perspektywy ich córki, jak również o jej własnym, zawartym kilka lat po zakończeniu drugiej wojny światowej, które miało być prawdziwe. Małżeństwo Sophie Landsmann i Ezry Blinda, młodego rabina i wykładowcy z Wiednia, który wypatrzył ją podczas zajęć, jest na swój sposób w równym stopniu zagadkowe, co małżeństwo jej babci: dwoje ludzi, niemal nieznajomych, wspólnie podejmuje zobowiązanie na całe życie, niepoprzedzone romansem ani zwyczajowymi zalotami, ani kolacją, ani randką w kinie. Nie padło między nimi jedno czułe słowo, nie pojawiła się żadna zażyłość. Małżeństwo zawarte z powodu kazania, które on wygłosił przed nią tamtego wieczora, gdy się poznali, i jeszcze następnego wieczora, gdy odpowiedziała na jego oświadczyny prośbą, by ją rozdziewiczył. (Rec. Wydawn.)

Znów w drodze. Dziennikarz przemierza mizerny, rozpadający się „krajobraz kulturowy”, jednak tym razem Ziemowit Szczerek nie pisze o Ukrainie, a o Polsce - choć tak naprawdę pisze o niej zawsze. W "Siódemce" poddaje wiwisekcji „Polskę najpolstszą”, samo jej serce, gdzie biją źródła wszystkich jej bolączek i frustracji, matecznik polskiego marazmu, bylejakości i magmy, rdzeń pełen szyldozy i płotów odlanych z betonu, gdzie winy za chaos i syf nie można zrzucić na nikogo prócz nas samych. Opisuje Polskę leżącą przy drodze krajowej numer 7. Jak opisać tę niezwykłą krainę? Pytanie trudne. Niewielu dotychczas próbowało. "Siódemka" tylko pozornie kpi z prowincji, prowincji leżącej w centrum naszego kraju. To dużo więcej niż żarty napędzane poszerzającymi świadomość wiedźmińskimi eliksirami (tak, tak - nie mogło zabraknąć także wiedźmina). To brutalna, szczera do bólu próba opisu tego, co swojskie, a zarazem bardzo tajemnicze i dotąd niezbadane. "Siódemka" stanowi podróż przez polskie jądro ciemności, przez kompleksy i fantazje narodowe, przez wieki historii - wędrówkę pełną groteski i przegięcia, napędzaną alkoholem i narkotykami (to wciąż gonzo), ale to przecież jedyny sposób na opisanie bezforemnej polskiej formy.